روش های صحیح مطالعه برای کنکور
یکی از دغدغه هایی داوطلبان کنکور سراسری، آگاهی از روش های صحیح مطالعه برای کنکور است.
به دلیل زیاد بودن حجم مطالب و نیاز به مطالعه عمیق آن ها، آشنایی داوطلبان با روش های صحیح درس خواندن، باعث می شود هم معدل آن ها که در کنکور سراسری تاثیر دارد بالا شود و هم مطالب را به صورت عمیق و مفهومی مطالعه کنند.
برای برخی از افراد مطالعه کار بسیار سخت و طاقت فرسایی است. این افراد خیلی زود از درس خواندن خسته می شوند و یا باید بارها یک متن را بخوانند تا متوجه شوند. گاهی اوقات حتی ممکن است پس از بارها خواندن یک متن، باز هم آن را متوجه نشوند. گاهی هم پیش آمده که دانش آموزی با وجود ساعت ها مطالعه، باز هم تراز پایینی کسب کرده است. مثلا دانش آموزی با 8 ساعت مطالعه در روز، توانست به تراز 4300 برسد، اما همین دانش آموز با به کارگیری روش های صحیح مطالعه برای کنکور و با همان ساعت مطالعه در روز، توانست خود را به تراز 7000 برساند.
حواس پرتی و عدم اطلاع از روش های صحیح مطالعه برای کنکور، یادگیری را به میزان زیادی کاهش می دهد. مطالعه اصولی و فعال باعث می شود که مشکل اکثر این افراد کاهش یابد.
به راستی چرا برخی از افراد می توانند تمرکز حواس و انگیزه زیادی برای درس خواندن داشته باشند و برخی دیگر نمی توانند؟ از دلایل عمده ی آن عدم تمرکز و یا شیوه مطالعه ی نادرست است؛ این که دانش آموز نمی داند چگونه وارد مبحث درسی شود و چه مقدار زمان بگذارد؟ کدام قسمت ها را دقیق تر مطالعه کند و یا اینکه چه زمانی به مرور بپرازد؟ جواب همه این سوالات بستگی به نحوه درس خواندن صحیح و افزایش تمرکز حواس دارد.
باید حواسمان باشد کیفیت مطالعه را همگام با کمیت مطالعه حفظ کنیم. چه بسا بکارگیری یک سری نکات ساده، باعث شود سرعت فرآیند یادگیری افزایش و ساعات مطالعه ی یک درس کاهش یابد. می توانیم ساعاتی را که برای مطالعه آن درس در نظر گرفته ایم به دروس دیگر اختصاص دهیم. همچنین آگاهی از نحوه درس خواندن صحیح، باعث می شود بازده مطالعه داوطلب در دروسی که دوست ندارد افزایش یابد و با لذت بیشتر آن ها را پیگیری کند.
در ادامه به بررسی روش های صحیح مطالعه برای کنکور و به ارائه ی راه هایی برای افزایش تمرکز حواس می پردازیم.
افزایش تمرکز و کنترل ذهن در مطالعه برای کنکور
یکی از مشکلاتی که اکثر دانش آموزان و داوطلبان کنکور با آن مواجه هستند عدم تمرکز حواس و کنترل ذهن به هنگام مطالعه است. این افراد قبل از شروع به مطالعه لازم است یک سری از نکات را مدنظر قرار دهند تا بتوانند با افزایش تمرکز و کنترل ذهن، کیفیت مطالعه خود را افزایش دهند.
سه گام برای افزایش تمرکز و کنترل ذهن هنگام مطالعه عبارت است از:
- مدیریت خود
- مدیریت محیط
- مدیریت محتوای درسی
عدم آگاهی از روش های صحیح مطالعه برای کنکور، یکی از مواردی که باعث می شود کنکور برای برخی از داوطلبان ترسناک و دلهره آور به نظر برسد. اگر داوطلبان اصولی و با برنامه منظم و دقیق به مطالعه بپردازند، درگیر مشکل حواس پرتی که یکی از مشکلاتی است که اکثر داوطلبان با آن مواجه هستند، نمی شوند.
نکات مطالعه برای کنکور - روش مطالعه پس ختام ( PQ4R)
یکی از روش های صحیح مطالعه برای کنکور، روش مطالعه پس ختام ( PQ4R) است. این روش یکی از روش های مطالعه موثر، جهت افزایش بازدهی است. روش پس ختام ( PQ4R) شامل مراحل زیر می شود:
- مرحله ی پیش خوانی: مرحله پیش خوانی شامل مطالعه ی کلی و اجمالی سرفصل های بخش مورد نظر، عناوین، تصاویر، خلاصه ی انتها و پاراگراف های ابتدایی و انتهایی فصل می باشد. در مرحله پیش خوانی شما پس از یکی دو دقیقه به یک دید کلی می رسید و می توانید برای مطالعه خود هدف گذاری کنید. همچنین می توانید قبل از شروع مطالعه یک ساختار از مباحث پیش رو را در ذهن خود ایجاد کنید.
- مرحله ی سوال کردن: پس از ایجاد یک دید کلی وقت آن است که از خود بپرسید فصل خوانده شده چه چیزی از من می خواهد؟ قرار است در این فصل به یادگیری چه مسائلی بپردازم؟ دو سه دقیقه از خود پرسیدن، سبب فعال تر شدن یادگیری و در نتیجه افزایش تمرکز و دقت می شود.
- مرحله ی خواندن: در این مرحله، متن مورد نظر به دقت خوانده می شود. باید به مفاهیم و هدف های کلی و جزیی متن مسلط شویم. همچنین سعی کنیم برای سوالاتی که در مرحله ی قبل از خود پرسیده ایم پاسخ دقیقی پیدا کنیم. از هایلات کردن و خلاصه نویسی و ... استفاده و متناسب با سطح دشواری سرعت خود را کم و زیاد می کنیم.
- مرحله ی تفکر: در مرحله تفکر، با فکر کردن به آموخته های خود، به آن ها مفهوم می دهیم. همچنین با معنا بخشی به متون خوانده شده، به تثبیت حافظه کمک می کنیم. به عنوان مثال بین دانسته های قبلی و اطلاعات جدید ارتباط برقرار می نماییم. آن ها را وارد یک دسته بندی کلی تر می کنیم؛ یا با برقراری ارتباط بهتر بین بخش های مختلف اطلاعات جدید، با بسط معنایی (شاخ و برگ دادن) یادگیری خود را ارتقا می دهیم.
- از حفظ گفتن: به مراحل انتهایی خواندن نزدیک می شویم. حالا باید مفاهیم، نکات کلیدی و کلا هرچه را که تشخیص داده ایم، حفظ باشیم و آن ها را از حافظه ی خود بازیابی کنیم. با این کار متوجه می شویم، در کدام بخش ها ضعف داریم و باید دوباره آن ها را مطالعه کنیم.
- مرور کردن: در پایان فصل، باید نکات اصلی و موارد مهم مجددا مرور شود. می توان کل فصل را دوباره خواند. همچنین می توانید با استفاده از سوالات پایان متن و از حفظ گفتن بدون مراجعه به کتاب، به مرور و حل قسمت هایی که ضعیف هستید بپردازید. این که روخوانی را کامل انجام دهید یا نه، بر اساس ارزیابی خود از میزان فهم مطالب، طول مطلب و میزان زمانی که می توانید به آن درس اختصاص دهید، تعیین می شود. البته این روش صحیح درس خواندن، با توجه به استفاده از اصول روانشناختی نیازمند بکارگیری فراشناخت و تفکر سطح بالاست و در نتیجه برای سنین پس از دبستان مفید می باشد.
علت نداشتن تمرکز حواس در مطالعه برای کنکور
داوطلبان باید علاوه بر آشنایی با روش های صحیح مطالعه برای کنکور، راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن را نیز بدانند. یک علت نداشتن تمرکز حواس کمبود خواب و کسل بودن است. همچنین بارها شنیده ایم که داوطلبی می گوید میخواهم حواسم را جمع درس کنم اما نگرانی از تعداد زیاد داوطلبان و یا سختی سوالات پایان ترم، باعث حواس پرتی ام می شود. عادت به چک کردن مداوم گوشی، فکر کردن به کارها و حرف های گفته شده در طی روز و گاهی هم مسایلی از قبیل عدم انگیزه و نداشتن انرژی کافی برای درس خواندن، اضطراب و تصویر ذهنی منفی داوطلب از خود، از علل نداشتن تمرکز حواس هستند. یکی از اصلی ترین علل این مشکلات می تواند همین مسئله ی عدم تمرکز حواس باشد.
مشکلات حواس پرتی برای داوطلبان کنکور
حواس پرتی هنگام مطالعه، برای دانش آموزان به خصوص داوطلبان کنکور مشکلاتی را به همراه دارد که عبارتند از:
- کاهش یادگیری
- در صورت تکرار نتایج ضعیف
- حس منفی نسبت به توانایی های خود
- کاهش اعتماد به نفس و در نتیجه کاهش انگیزش و یا اضطراب ناشی از شکست های بعدی
راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن
عوامل متعددی در افزایش تمرکز حواس دخیل هستند که شامل فاکتورهای درونی و بیرونی می باشند. در ادامه به بررسی راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن می پردازیم.
- فاکتورهای درونی (کنترل افکار، تلقین مثبت نسبت به خود و مدیریت زمان و ...)
- فاکتورهای بیرونی (نور، دما و آرامش فضا و ...)
شرایط مطالعه مفید
برخی از داوطلبان حتی با رعایت روش های صحیح مطالعه برای کنکور، بعد از مدتی باز هم نمی توانند نتیجه دلخواه خود را کسب نمایند و این موضوع باعث دلزدگی و سرخوردگی آن ها می شود.
این افراد باید بدانند که علاوه بر روش های صحیح درس خواندن، باید از شرایط مطالعه مفید نیز آگاه باشند. در ادامه به توضیح برخی از این شرایط می پردازیم.
بهترین ساعت مطالعه برای کنکوری ها
بهترین ساعت مطالعه برای کنکوری ها بنا به سبک یادگیری هر دانش آموز متفاوت می باشد.
یکی از شرایط لازم برای مطالعه که باعث افزایش تمرکز فرد می شود، مطالعه در ساعاتی است که برای فرد مناسب تر است. سبک های یادگیری دانش آموزان با هم متفاوت است. بعضی ها هنگام عصر و شب و بعضی دیگر هنگام صبح یادگیری بهتری دارند. البته اگر شب ها بهتر یاد می گیرید، توصیه می شود که حداقل از حدود یازده و نیم شب تا پنج صبح استراحت کنید.
بهترین مکان برای درس خواندن کنکور
مشاوران بهترین مکان برای درس خواندن کنکور را مکانی می دانند که ساده و عاری از اشیا جذاب تر از موضوع مطالعه باشد.
مکان مطالعه در صورت امکان باید به دور از جاهایی باشد که فعالیت هایی مانند خوابیدن یا چک کردن گوشی و ... در آنجا انجام می شود؛ به شکلی که ذهن به محض دیدن مکان مطالعه بفهمد که هنگام درس خواندن است. قبل از شروع به درس خواندن، وسایل مورد نیاز را کنار خود بگذارید.
بهترین مدت زمان مطالعه
گاهی دانش آموزان به خصوص دانش آموزان برتر این باور غلط را دارند که هرچه بیشتر بخوانند سبب افزایش نمره و درصد آن ها می شود؛ در صورتی که مطالعه هم محدودیت دارد! مغز شما بعد از هر 45 الی 90 دقیقه نیاز به استراحت 10 تا 15 دقیقه ای دارد. استراحت باعث دسته بندی مطالب مطالعه شده و رفع خستگی و از سرگیری پیوندهای شیمیایی مغزی و درنتیجه افزایش راندمان خواندن و ساعات مطالعه میشود.
شرایط مطالعه مفید : کنترل افکار
کنترل افکار یکی از شرایط مطالعه مفید است. هنگام درس خواندن، یک کاغذ و خودکار کنار خود داشته باشید و افکار مزاحم را یادداشت کنید. به خود بگویید در زمان مناسبی به مساله ی پیش آمده فکر میکنم و راه حل آن را میابم و مجددا به ادامه ی مطالعه بپردازید. میتوانید روزی ده دقیقه را به انجام این کار اختصاص دهید.
شرایط مطالعه مفید : مسائل فیزیولوژیکی
به طور کلی یکی دیگر از شرایط مطالعه مفید، مسائل فیزیولوژیکی دانش آموزان از جمله تغذیه و ساعت خواب است که از اهمیت بالایی در روند مطالعه برخوردار هستند. هر انسان برای برخورداری از هوشیاری کافی برای انجام کارهای روزانه بسته به عوامل شخصی و ژنتیکی بین 7 الی 9 ساعت به خواب نیاز دارد. توصیه ی ما اینست که حداقل 6 و نیم الی 7 ساعت خواب را در برنامه ی روزانه ی خود بگنجانید. یک مساله ی مهم دیگر مربوط به استراحت بعد از نهار است؛ پس از صرف نهار حجم عظیمی از خون در دستگاه گوارش جریان می یابد و بازدهی فعالیت های فکری کمتر میشود؛ در نتیجه بازدهی مطالعه تا یک ساعت پس از نهار، نسبت به بقیه ی ساعات روز کمتر است.
شرایط مطالعه مفید : برنامه ریزی صحیح درسی
برنامه ریزی نادرست درسی می تواند علت دیگر حواس پرتی دانش آموزان باشد. مطالعه ی یک درس برای ساعات متمادی و یا چینش دروس مشابه نظیر فیزیک و ریاضی و یا دروس حفظی پشت سر هم میتواند سبب تداخل اطلاعات و کاهش اثربخشی مطالعه شود.
شرایط مطالعه مفید : یادگیرنده فعال
سعی کنید مطالعه ی خود را فعالانه پیگیری کنید؛ به عبارت بهتر برای این که بتوانید نقش یک یادگیرنده ی فعال را بازی کنید باید پس از خواندن یک متن، چند هدف از مطالعه آن متن را تعیین نمایید و بعد از مطالعه ی چند بخش کوتاه، زمانی را (مثلا یک دقیقه) صرف پرسش از خود کنید. با ایجاد رابطه بین مفاهیم آن ها را دسته بندی کنید تا هم مطالب درسی بهتر در حافظه شما تثبیت شوند و هم با افزایش یادگیری فعال، پرش افکار را کاهش دهید.
انواع روش های مطالعه
انواع روش های مطالعه را بدانید و سعی کنید آن ها را بکار بگیرید. در بخش های بعدی راجع به روش های دیگر مطالعه برای کنکور و تکنیک های تمرکز حواس صحبت خواهیم کرد. همچون همیشه یادآور می شویم که برای بکارگیری تکنیک های مشاوره ای، تفاوت های فردی را در نظر بگیرید و مطابق با شرایط شخصی تان آن ها را رعایت نمایید. برای دریافت نکات بیشتر در این زمینه می توانید از طریق لینک زیر با تیم مشاوره 3 گام در ارتباط باشید.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور
یکی از سوالاتی که ذهن اکثر داوطلبان کنکور را درگیر کرده است، این است که چطور برای کنکور درس بخوانند تا بهترین نتیجه را بگیرند. داوطلبان باید توجه داشته باشند که برای رسیدن به نتیجه دلخواه، بعد از یک برنامه منظم و منسجم، رعایت نکات مطالعه برای کنکور بسیار حائز اهمیت است. در غیر این صورت آن ها نمی توانند از انرژی و زمان خود حداکثر بهره وری را داشته باشند و ممکن است انگیزه خود را از دست بدهند.
گاهی بسیاری از داوطلبان کنکوری می گویند که وقت زیادی را برای مطالعه یک منبع صرف می کنند ولی بدون آن که بیشتر مفاهیم آن را درک کرده باشند، خیلی زود از مطالعه خسته می شوند. به همین دلیل آگاهی از نکات مطالعه برای کنکور وآماده کردن خود برای یک مطالعه جامع و مدون، در یادگیری عمیق و دقیق درس ها بسیار موثر می باشد. به همین دلیل تیم مشاوره و برنامه ریزی 3گام در این مطلب نکات طلایی مطالعه برای کنکور را برای شما عزیزان آماده کرده است. برای راهنمایی بیشتر و داشتن یک برنامه ی درسی زیر نظر مشاوران با تجربه، همراه با مرور مداوم مطالب می توانید در پنل مشاوره و برنامه ریزی 3 گام ثبت نام نمایید. همچنین شما می توانید روش های صحیح مطالعه برای کنکور را در سایت 3گام بخوانید.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - بهترین مکان برای درس خواندن
یکی از نکات مهم مطالعه برای کنکور، انتخاب بهترین مکان برای درس خواندن می باشد. مکان مطالعه برای کنکور باید دارای ویژگی های زیر باشد.
ویژگی های اتاق مطالعه شامل هوای مناسب، جهت تابش، یکنواخت و یکسان بودن نور محیط می باشد که در ادامه در مورد هر کدام از این ویژگی ها توضیح می دهیم.
- کیفیت هوای تنفسی: کیفیت هوای تنفسی مکان مطالعه برای کنکور، هم از نظر ایجاد نشاط و هم از لحاظ فراهم آوردن موجبات کسالت خیلی مهم است. تنفس در اتاق در بسته که هوا به قدر کافی در آنجا وجود ندارد، باعث رخوت و خستگی می شود.
- جهت تابش نور: نور باید از سمت چپ، بالا و با زاویه تقریبی 45 درجه به کتاب و کاغذ بتابد. تابش نور از سمت راست به خصوص هنگام نگارش، باعث ایجاد سایه دست برروی کاغذ می شود که در دید اشکال ایجاد کرده و در نتیجه باعث خستگی چشم می شود .
- استفاده از نور غیر مستقیم: بهترین نور برای مطالعه و کار، روشنایی معمولی مکان مطالعه است که در هوای روشن به وسیله نور غیر مستقیم ایجاد شده باشد .
- یکنواخت بودن نور محیط: نورهای محیط به خصوص اگر در زاویه دید چشم های شما هستند، باید یکنواخت باشد. یکی از معایب استفاده از چراغ مطالعه این است که تمرکز نور به سطح کتاب و تاریکی نسبی محیط اطراف باعث خستگی زودرس چشم ها می شود .
- نور لامپ های مهتابی: نور لامپ های مهتابی به علت داشتن نوسان، چندان مناسب نیست و بهتر است به جای استفاده از یک منبع نوری از چند چراغ استفاده نمود.نور نباید نوسان داشته باشد تا روشنایی محل مطالعه یکسان بماند.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - بهترین روش نشستن برای درس خواندن
یکی دیگر از نکات مطالعه برای کنکور، بهترین روش نشستن برای درس خواندن می باشد. نشستن صحیح هنگام مطالعه برای همه داوطلبان به ویژه افرادی که زیاد مطالعه می کنند بسیار مهم است. نباید به صورت خمیده و یا در طرفین مطالعه نمود، چون به تدریج باعث تغییر ستون فقرات می گردد. ستون فقرات به هنگام مطالعه باید راست باشد. باید ضمن مطالعه و در وقت های استراحت، روش نشستن خود را تغییر دهید. مختصری حرکت نمایید تا از رکود خون در پاها جلوگیری شود.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - درس خواندن در حالت خوابیده
درس خواندن در حالت خوابیده برای چشم مناسب نیست. چرا که روشنایی کتاب تامین نمی شود و خستگی زودتر فرا می رسد. همچنین مطالعه در وسط روز رو به شمال مناسب نیست زیرا نور بیشتر یا کمتر از حد طبیعی به چشم ها می رسد .
در دوران آمادگی کنکور که داوطلبان ساعت ها مشغول مطالعه اند، امکان دارد چشم ها اذیت شود و باعث کند شدن روند یادگیری و خستگی زودهنگام شود.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - مطالعه در حال حرکت
مطالعه در حال حرکت به علت تکان، حرکت و تغییر دائمی فاصله چشم ها تا کتاب باعث خستگی و ضعف چشم ها می شود .
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - علت خستگی چشم ها هنگام مطالعه
علاوه بر مطالعه در حال حرکت، فاصله مناسب چشم ها با کتاب، عدم استراحت متناوب چشم ها هنگام مطالعه و نوع مرکب یا خودکار، از علت های دیگر خستگی چشم ها هنگام مطالعه می باشند.
- فاصله مناسب چشم ها با کتاب: هنگام مطالعه فاصله چشم ها با کتاب باید 30 سانتی متر باشد.یک چشم سالم از فاصله 30 سانتی متری می تواند حروف کتاب را تشخیص دهد. اگر از این فاصله قادر به خواندن نیستید به پزشک مراجعه نمائید .
- استراحت متناوب چشم ها: برای هر ساعت مطالعه یک ربع تا بیست دقیقه استراحت مفید لازم است. این استراحت نه تنها برای چشم بلکه برای مغز هم فرصت مناسبی است که یادگیری خود را مرور کند. در زمان استراحت باید از فاصله دور و بدون توجه و دقت نگاه کرد. این کار باعث تنوع و تمدد اعصاب نیز می شود .
- نوع مرکب یا خودکار: بهترین رنگ ها، رنگ آبی و مشکی است که فشار کمتری به چشم وارد می کند و مانع خستگی می شود. رنگ های قرمز، سبز و ... دید را مشکل و باعث خستگی چشم می شوند .
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - برنامه منظم برای مطالعه
در کنار رعایت نکات مطالعه برای کنکور، تعیین اوقات و برنامه منظم برای مطالعه باعث آمادگی ذهنی و بدنی شما می شود. اگر مطالعه در ساعات معینی از شبانه روز انجام گیرد، آمادگی ذهنی و بدنی به هنگام مطالعه را می کاهد، مگر اینکه زمان مطالعه کوتاه مدت باشد .
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - بررسی عوامل موثر بر یادگیری
با رعایت نکات مطالعه برای کنکور و بررسی عوامل موثر بر یادگیری می توانید کیفیت مطالعه خود را افزایش دهید و به نتیجه دلخواه خود دست یابید. در ادامه به برخی از این عوامل موثر در یاد گیری می پردازیم.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - تغذیه مناسب برای مطالعه
یکی از عوامل موثر بر یادگیری، تغذیه مناسب برای مطالعه و درس خواندن برای کنکور است. همچنین بلافاصله پس از صرف غذا نباید مطالعه نمود. زیرا به علت شروع فعالیت دستگاه گوارش پس از خوردن غذا و هجوم خون به معده و احشاء داخلی، از میزان جریان خون در مغز کاسته می شود و آمادگی برای مطالعه کاهش می یابد .
از دیگر عوامل موثر بر یادگیری تنفس هنگام مطالعه، آرامش فکری، ورزش و مطالعه می باشد.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - طریقه درست نفس کشیدن هنگام مطالعه
طریقه درست نفس کشیدن و انجام حرکات تنفسی متناسب در مطالعه بسیار مهم است. تنفس اگر نامنظم باشد، به تدریج باعث کاهش اکسیژن خون و ایجاد حالت خواب آلودگی می شود.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - خستگی ذهن در مطالعه
در هنگام مطالعه باید از دغدغه های ذهنی و عصبانیت جلوگیری نمود. خستگی ذهن، اضطراب و ناراحتی باعث از بین رفتن تمرکز حواس می شود.
نکات طلایی مطالعه برای کنکور - تاثیر ورزش بر یادگیری و حافظه
یکی از تاثیرات ورزش بر یادگیری و حافظه پیشگیری از اختلالات در گردش خون است. یکی از مشکلات اساسی در مطالعات طولانی اختلال در جریان خون است . افرادی که ساعت زیادی در شبانه روز به مطالعه می پردازند باید فعالیت و حرکات عضلانی کافی داشته باشند . چرا که در افراد پرمطالعه ، خون بیش از همه جا ، در مغز و کاسه سر گردش کرده و اختلالاتی در گردش خونشان به وجود می آید . همچنین عوامل موثر و راهکارهای تقویت حافظه و یادگیری را در سایت 3گام بخوانید.
