معرفی و آشنایی با رشته مشاوره

رشته مشاوره با عنوان رشته مشاوره و راهنمایی هم شناخته می شود و حتی گاهی شاید دیده باشید که کسانی رشته مشاوره و روانشناسی را با هم اشتباه می گیرند. به هر حال تصورات مختلفی در مورد رشته مشاوره وجود دارد. لذا ما می خواهیم در این مطلب به همه این ابهامات و سوالات پاسخ دهیم تا بتوانید با آگاهی بیشتر در مورد رشته تحصیلی خود تصمیم گیری کنید.

رشته مشاوره یکی از رشته های انسانی است که در ابعاد مختلف زندگی انسان ها به کار گرفته می شود. زندگی پرمشغله امروزی انسان بیشترین مشکلات ذهنی و دغدغه ها را برای او ایجاد کرده است لذا استفاده از رشته مشاوره برای پاسخگویی به این دغدغه ها به یک ضرورت تبدیل شده است. مشاوران از پیشگامان ارتقای سلامت روانی در جامعه به شمار می آیند چرا که با دادن مشاوره در ابعاد مختلف عاطفی، شغلی، تحصیلی، اجتماعی و... به حل و فصل بحران هایی که برای افراد جامعه به وجود آمده اند، اقدام می کنند. علاوه بر این از آنجا که رشته مشاوره و راهنمایی از جنبه کاربردی بیشتری برخوردار است لذا دروس تحصیلی این رشته در حوزه های رشد، ابعاد مختلف شخصیت افراد، پیشگیری از اختلالات و مشکلات و به ویژه مشکلات مختص دانش آموزان و نوجوانان می باشد و دارای جذابیت بالایی برای داوطلبان این رشته می باشد.

 

 

کارشناسی رشته مشاوره در یک نگاه

 

 

 

عنوان ویژگی کارشناسی رشته مشاوره	وضعیت
آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته مشاوره	متوسط رو بالا
بازار کار کارشناسی رشته مشاوره	بالا
میزان شناخته بودن رشته مشاوره در میان مردم	بالا
مدت زمان ورود به بازار کار رشته مشاوره	متوسط
سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته مشاوره	متوسط
درصد قبولی در کارشناسی رشته مشاوره داوطلبان در کلیه دانشگاه های کشور	در اکثر دانشگاه های ایران کارشناسی رشته مشاوره وجود دارد
شانس قبولی کارشناسی رشته مشاوره در دانشگاه های برتر	پذیرش رشته مشاوره در دانشگاه های برتر کشور زیر 400 نفر است
امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته مشاوره	رشته مشاوره در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود دارد
امکان بورسیه رشته تحصیلی مشاوره در سایر کشورها	متوسط
خطرپذیری کارشناسی رشته مشاوره	متوسط

 

 

رشته مشاوره بهتر است یا روانشناسی؟

برای پاسخ به این سوال باید به زمینه های مطالعاتی و شغلی و کاربردی هر دو رشته پرداخت تا متناسب با شرا خود بتوانیم یکی را انتخاب کنیم. رشته مشاوره در برگیرنده علوم به هم پیوسته است که با به کارگیری مبانی، اصول و فنون روانشناسی به راهنمایی و مشاوره افراد برای بهبود و حل تعارضات خانوادگی، ارتقای فضای آموزشی و تشخیص و حل مشکلات روانی می پردازد و این می تواند تفاوت اصلی آن با رشته روانشناسی باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که رشته مشاوره تا حدود زیادی با رشته روانشناسی دارای همپوشانی است و اکثر داوطلبان روانشناسی ممکن است این رشته را برای تحصیل انتخاب کنند. علاوه بر این زمینه مطالعاتی رشته روانشناسی و مشاوره در حوزه مطالعه و بررسی روانشناختی قرار می گیرد با این تفاوت که رشته روانشناسی، اختلالات روانی را آسیب شناسی و حل می کند و تمرکز آن بر روی آشفتگی های روحی و روانی است اما رشته مشاوره از یافته های رشته روانشناسی در زمینه های مختلف استفاده می کند. همچنین رشته روانشناسی یک رشته تحقیقاتی می باشد ولی رشته مشاوره بسیار کاربردی است.

 

 

معرفی رشته مشاوره – توانایی های مورد نیاز مشاوران

مبنای رشته مشاوره بر پیشگیری است در واقع مشاوران به افراد جامعه مشاوره می دهند تا از دچار شدن افراد به اختلات روانی و مشکلات روحی و عاطفی جلوگیری کنند. لذا کسی که مشاور می شود باید دارای ویژگی هایی به صورت زیر باشد:

• شنونده خوبی بودن
• صبور بودن
• روحیه تحقیق و پژوهشی داشتن
• داشتن قدرت بیان خوب
• داشتن شخصیتی متعادل برای تاثیرگذاری بر افراد
• داشتن تجربه کافی در ابعاد مختلف
• داشتن قدرت حل مسئله
• داشتن مهارت ارتباطی در سطح عالی
• داشتن روحیه یاریگری
• نداشتن چشم داشت مالی

 

 

معرفی رشته مشاوره – وظایف و مسئولیت های مشاور

وظایف و مسئولیت های متخصصان رشته مشاوره و مشاوران به حوزه کاری و گرایشی که در آن فارغ التحصیل شده اند بستگی دارد چرا که وظایف یک مشاوره خانواده با یک مشاور شغلی می تواند بسیار تفاوت داشته باشد لذا به صورت کلی وظایف و مسئولیت هایی که در پایین ذکر شده اند برای مشاوران قابل تصور است:

• برقراری رابطه دوستانه با مراجعه کنندگان
• به دست آوردن اطلاعات لازم از طریق تعامل پویا با مراجعه کنندگان
• استفاده از آزمون های روانشناختی برای دادن خدمات راهنمایی و مشاوره بهتر
• شناختن مشکل مراجعه کنند و درک احساسات او
• شناساندن گزینه های خوب به مراجعه کنندگان
• کمک به مراجعه کننده برای ارتباط موثر با خود و محیط اطراف
• رعایت کردن اصل رازداری
• احترام گذاشتن به شخصیت و شان مراجعه کنندگان
• مطلع بودن از مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و روز جامعه

نکته: در رشته مشاوره به ارباب رجوع، مراجعه کننده گفته می شود زیرا این افراد بیمار نیستند و به دلیل پیش آمدن مشکلات و جهت پیشگیری از رخ دادن مسائل حاد به مشاوران مراجعه می کنند.

 

 

معرفی رشته مشاوره – مزایا و معایب رشته مشاوره

هر رشته به فراخور فلسفه وجود خود و هویتی که دارد دارای مزایا و معایبی نیز می باشد لذا رشته مشاوره هم از این امر مستثنی نیست و حائز مزایا و معایبی در سطوح مختلف می باشد که به صورت زیر لیست بندی می شود:

 

مزایای رشته مشاوره

• امکان فعالیت در فضاهای متنوع شغلی
• داشتن بازار کار خوب و رو به رشد
• ارتباط گسترده با طیف های مختلف جامعه
• داشتن زمینه و مفاهیم انسان دوستی
• داشتن احترام و اعتبار در میان مردم

 

معایب رشته مشاوره

• داشتن فرسودگی زیاد به دلیل برخورد داشتن با مشکلات مردم
• وقت گیر بودن

 

 

معرفی رشته مشاوره – تعداد واحدها و سرفصل دروس

رشته مشاوره در مقطع کارشناسی فاقد گرایش می باشد و تعداد کل واحدهای درسی مقطع کارشناسی مشاوره 135 واحد می باشد که به شرح زیر در میان دروس مختلف این رشته تقسیم بندی می شود:

1- دروس عمومی: 20 واحد

بیست واحد دروس عمومی رشته مشاوره شامل موارد زیر می باشد:

• مبانی نظری اسلام
• ادبیات فارسی
• اخلاق اسلامی
• آشنایی با منابع اسلامی
• زبان عمومی
• انقلاب اسلامی
• تربیت بدنی 1 و 2
• تاریخ و تمدن اسلامی

 

 

2- دروس پایه و اصلی: 76 واحد

دروس پایه واصلی رشته مشاوره بیشترین تعداد واحدهای درسی را به خود اختصاص داده است که به شرح زیر می باشد:

• ریاضیات پایه
• آمار استنباطی
• آمار توصیفی
• آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی، متوسطه
• اصول فلسفه آموزش و پرورش
• سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی و روانشناسی
• روش تحقیق در علوم تربیتی و روانشناسی
• روش ها و فنون تدریس
• مقدمات مدیریت آموزشی
• تولید و کاربرد مواد آموزشی
• مبانی جامعه شناسی
• جامعه شناسی آموزش و پرورش
• انسان از دیدگاه اسلام
• فیزیولوژی انسان
• خانواده در اسلام و ایران
• روانشناسی عمومی
• روانشناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی
• روانشناسی رشد 1 و 2
• روانشناسی اجتماعی
• روانشناسی تربیتی
• روانشناسی یادگیری
• روانشناسی شخصیت
• روانشناسی و آموزش و پرورش افراد استثنایی
• آسیب شناسی روانی 1 و 2
• اختلالات یادگیری
• بهداشت روانی
• مسائل نوجوانان و جوانان
• آسیب شناسی اجتماعی
• مبانی راهنمایی و مشاوره
• روش ها و فنون راهنمایی و مشاوره

 

 

3- دروس تخصصی: 33 واحد

• راهنمایی و مشاوره تحصیلی
• راهنمایی و مشاوره شغلی
• کاربرد آزمون های هوش
• استعداد و رغبت در مشاوره
• کاربرد آزمون های تشخیص و شخصیت در مشاوره
• نظریه های مشاوره و روان درمانی
• راهنمایی و مشاوره گروهی
• مشاوره خانواده
• مددکاری اجتماعی
• روش های تغییر و اصلاح رفتار
• متون زبان تخصصی
• پروژه تحقیقاتی
• تمرین عملی راهنمایی و مشاوره 1 و 2

 

 

4- دروس اختیاری: 6 واحد

دروس اختیاری در رشته مشاوره دارای کمترین تعداد واحد می باشد که موارد زیر را شامل می شود:

• بازی درمانی
• تغییرات اجتماعی
• خانواده نابسامان و عوامل آن
• مقدمات روانپزشکی
• سازمان و قوانین آموزش و پرورش ایران
• سازماندهی و اداره خدمات راهنمایی و مشاوره
• مبانی کامپیوتر
• برنامه نویسی کامپیوتر
• روانشناسی هنر و تبلیغات
• جامعه شناسی ارتباطات
• روش های تحلیل سیاسی
• هنر و خوشنویسی
• بهداشت عمومی و کمک های اولیه
• منطق
• تاریخچه هنر و هنر اسلامی
• آشنایی با دفاع مقدس

 

 

معرفی رشته مشاوره – شغل های رشته مشاوره

رشته مشاوره از بازار کاری بسیار خوبی برخوردار است چرا که نیاز روز افزون جامعه به مشاوران بر همگان عیان است. محیط های شغلی مشاوران طیف وسیعی را در بر می گیرد که می توان به صورت زیر لیست بندی کرد:

• مشاور مدارس دولتی و خصوصی
• مشاور پیش دبستان ها
• مشاور مهدکودک ها
• مشاور در سازمان های بهزیستی
• مشاور در فرهنگ سراها
• مشاور در کمیته امداد
• مشاور در مراکز بازپروری و زندان ها
• مشاور در شهرداری ها
• مشاور در مراکز نیروی انتظامی
• مشاور در کارخانه ها
• مشاور در سرای محله ها
• مشاور در سرای سالمندان

 

 

معرفی رشته مشاوره – شرایط راه اندازی مرکز مشاوره

در تمامی رشته ها و به ویژه رشته های که بیشتر جنبه کاربردی دارند تا تئوری، فارغ التحصیلان شان دوست دارند در آخر کاری از خود داشته باشند تا بتوانند به صورت مستقل به کار در حوزه تخصصی خود بپردازند. فارغ التحصیلان رشته مشاوره هم به دلیل کاربردی بودن رشته و نیاز جامعه به آن، می توانند با داشتن شرایطی مجوز راه اندازی مرکز مشاوره یا مطب شخصی را کسب کنند که این شرایط به شرح زیر می باشند:

• فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا باشد.
• داشتن مدرک دو مقطع تحصیلی پشت سر هم (مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد یا مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری)
• فارغ التحصیل یکی از رشته های علوم رفتاری نظیر روانشناسی و یا مشاوره باشد.
• گذراندن دوره کارورزی در سازمان نظام روانشناسی کشور به مدت هشتصد ساعت
• پذیرفته شدن در مصاحبه سازمان نظام روانشناسی کشور

 

 

معرفی رشته مشاوره – سطح درآمد رشته مشاوره

باید گفت که فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی رشته مشاوره شاید نتوانند درآمد آن چنانی داشته باشند ولی برخالاف بسیاری از رشته ها داشتن مدرک تخصصی آموزش عالی میزان درآمد در رشته مشاوره را افزایش می دهد چرا که در دوره ارشد به صورت تخصصی تر این رشته پیگیری می شود. در بسیاری از مدارس و جاهای دیگر ممکن است سطح درآمد از سه میلیون تومان تا پنج میلیون تومان باشد ولی اگر به صورت مستقل مطب شخصی داشته باشید حتما مبالغ بسیاری بیشتری به دست خواهید آورد. لذا به فراخور گرایش های ارشد رشته مشاوره، می توانید آینده شغلی خود را تضمین کنید.

 

 

معرفی رشته مشاوره – گرایش های رشته مشاوره

رشته مشاوره در مقطع کارشناسی مانند بسیاری از رشته های دیگر گرایش ندارد ولی در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش هایی به شرح زیر می باشد:

• مشاوره خانواده
• مشاوره تحصیلی
• مشاوره شغلی
• مشاوره توانبخشی

 

معرفی رشته مشاوره – دانشگاه های پذیرنده رشته مشاوره

همانطور که می دانید به دلیل افزایش مشکلات و پیچیدگی ها و در آمیختن آن ها با هم، شرایط نامساعد و پرفشار، انواع فشارهای روانی و استرس هایی که در ابعاد مختلف زندگی افراد به وجود می آید احتیاج به نیروهای مشاور ماهر و کاردان هر روز بیشتر می شود. لذا بسیاری از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در راستای تحقق بخشیدن به این هدف، هر سال اقدام به جذب دانشجو می کنند که لیست این دانشگاه ها به صورت زیر می باشد:

• دانشگاه تهران
• دانشگاه شهید چمران اهواز
• دانشگاه اصفهان
• دانشگاه شهید بهشتی
• دانشگاه الزهرا
• دانشگاه شهرکرد
• دانشگاه اراک
• دانشگاه رازی کرمانشاه
• دانشگاه خوارزمی

 

 

معرفی رشته مشاوره – دانشگاه های برتر پذیرنده رشته مشاوره

• دانشگاه تهران
• دانشگاه شهید بهشتی
• دانشگاه علامه طباطبایی
• دانشگاه اصفهان
• دانشگاه باهنر کرمان

 

معرفی رشته مشاوره – ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

رشته مشاوره یکی از رشته های تخصصی گروه علوم انسانی می باشد و لذا داوطلبان کنکور سراسری این رشته حتما بیاد از گروه انسانی وارد این رشته شوند. رشته مشاوره در مقطع کارشناسی هیچ گرایشی ندارد و فارغ التحصیلان بعد از گذراندن دوره کارشناسی می توانند در مقطع ارشد در چهار گرایش ممشاوره خانواده، مشاوره شغلی، مشاوره تحصیلی و توانبخشی در مقطع ارشد به ادامه تحصیل بپردازند.

شایان ذکر است که برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری مشاوره هم گرایشی وجود ندارد و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی از دوره کارشناسی ارشد می توانند همان چهار گرایش را در دوره دکتری هم ادامه دهند. براساس اطلاعیه های سازمان سنجش، داوطلبانی که از تمامی رشته های علوم تربیتی، کلیه گرایش های مشاوره و راهنمایی، تمامی رشته های با گرایش علوم تربیتی، کلیه گرایش های رشته روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی مجاز هستند بدون هیچ مشکلی به تحصیل در دوره دکتری مشاوره بپردازند. ناگفته نماند که داوطلبان در مقطع دکترا ملزم به گذراندن 50 واحد درسی می باشند که 32 واحد آن درس های این رشته و 18 واحد دیگر هم به رساله دوره دکترا اختصاص می یابد.