معرفی و آشنایی با رشته رادیولوژی
یکی از رشته های زیرمجموعه علوم پزشکی در گروه رشته های تجربی، رشته رادیولوژی یا تکنولوژی پرتوشناسی است. این رشته برای تشخیص های پزشکیو گاهی درمان بیماری ها به تصویربرداری از قسمت های مختلف بدن افراد می پردازد لذا متناسب با همین فلسفه رادیولوژی، نام دیگر این رشته تصویربرداری تشخیصی هم می باشد زیرا همانطور که گفته شد با استفاده دقیق از وسایل تصویربرداری در تشخیص پزشکی نقش ایفا می کنند. رشته رادیولوژی با استفاده از امواج پرتوهای مختلف فراصوتی، گاما، بتا، آلفا، رادیویی، اشعه ایکس و... به درمان و تشخیص های متنوع پزشکی یاری می رساند چرا که پزشک معالج براساس گرافی های گرفته شده، برنامه معالجه را تنظیم می کند. جالب است بدانید که از رشته رادیولوژی با عنوان چشم علوم پزشکی یاد می شود که این عنوان توصیف کننده نقش پر رنگ رادیولوژی در تشخیص بیماری ها می باشد. دانشجویان رشته رادیولوژی یا تکنولوژی پرتوشناسی در درجه اول باید دروس فیزیک، ریاضی، آناتومی، فیزیولوژی و سپس درس های تخصصی تصویربرداری پزشکی را مطالعه کنند. پذیرش رشته رادیولوژی از طریق کنکور سراسری صورت می گیرد.
کارشناسی رشته رادیولوژی در یک نگاه
داوطلبان رشته رادیولوژی می توانند با مطالعه جدول زیر به یک دید جامع در مورد کارشناسی رشته تکنولوژی پرتوشناسی برسند:
|
عنوان ویژگی کارشناسی رشته رادیولوژی |
وضعیت |
|
آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته رادیولوژی |
متوسط |
|
بازار کار کارشناسی رشته رادیولوژی |
متوسط به بالا |
|
میزان شناخته بودن رشته رادیولوژی در میان مردم |
متوسط |
|
مدت زمان ورود به بازار کار رشته رادیولوژی |
پایین |
|
سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته رادیولوژی |
متوسط به بالا |
|
درصد قبولی در کارشناسی رشته رادیولوژی داوطلبان در کلیه دانشگاه های کشور |
حدود 700 الی 800 نفر پذیرش |
|
شانس قبولی کارشناسی رشته رادیولوژی در دانشگاه های برتر |
زیر 50 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر |
|
امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته رادیولوژی |
کارشناسی ارشد و دکتری |
|
امکان بورسیه تحصیلی رشته رادیولوژی در سایر کشورها |
متوسط |
|
خطرپذیری کارشناسی رشته رادیولوژی |
متوسط |
معرفی رشته رادیولوژی – روش های تصویربرداری در رادیولوژی
یکی از رسالت های مهم رشته رادیولوژی تخصص یافتن در به کارگیری امکانات و وسایل تصویربرداری پزشکی است لذا در دوران کاردانی نحوه استفاده درست از این وسایل به آن ها آموزش داده می شود. شایان ذکر است که روش های تصویربرداری پزشکی در رشته تکنولوزی پرتوشناسی به سه شکل می باشد که عبارتند از:
- روش تصویربرداری پزشکی یونیزان (ماموگرافی و رادیوگرافی)
- روش تصویربرداری پرتوی غیریونیزان (سونوگرافی و ام آر آی MRI)
- روش های تصویربرداری پزشکی هسته ای
معرفی رشته رادیولوژی – وظایف تکنسین رادیولوژی
افراد در هر رشته ای به تحصیل بپردازند به تبع آن می بایست در جریان وظایف اصلی خود هم قرار گیرند تا بتوانند به جامعه خود خدمت کنند. رشته رادیولوژی و تکنسین های رادیولوژی هم از این امر مستثنی نخواهند بود و وظایف مختلفی را بر عهده دارند که عبارتند از:
- آماده کردن دستگاه های و وسایل تصویربرداری پزشکی
- تنظیم و نگهداری تجهیزات مربوط به دستگاه رادیوگرافی
- مراقبت از بیماران در هنگام تصویربرداری در برابر اشعه ایکس
- عکس برداری دقیق از قسمت های مختلف بدن بیمار براساس تشخیص پزشک معالج
- رادیوگرافی و تشخیص وضعیت بیماران
- تهیه گزارش بعد از تصویربرداری
معرفی رشته رادیولوژی – شرایط قبولی در دانشگاه
- سالم بودن انگشتان شست دست
- به غیر از انگشتان شست حداکثر تا سه انگشت نقص عضو هم می شود در این رشته قبول شد.
- نقص عضوهای یک گوش و یک چشم می توانند ولی دو گوش و دو چشم نه
- کسانی که یک پا ندارند ولی با پای مصنوعی می توانند حرک کنند هم مجاز هستند.
- اگر داوطلبان، نفص عضوهایی خارج از این موارد داشته باشند نمی توانند در این رشته پذیرفته شوند.
معرفی رشته رادیولوژی – مقطع کاردانی تکنولوژی پرتوشناسی
رشته رادیولوژی یکی از رشته های پیراپزشکی می باشد که در دانشگاه سراسری ارائه می شود. این رشته مقطع کاردانی هم دارد که دانشجویان می بایست تسلط کافی بر درس هایی نظیر زیست شناسی، ریاضی و به ویژه فیزیک در همه مقاطع تحصیلی این رشته داشته باشند. فارغ التحصیلان دوره کاردانی رایولوژی از نظر سطح تخصصی در سطح پایین تری از کارشناسان این رشته قرار دارند و به همین دلیل کارهای تصویربرداری ابتدایی و ساده مانند تصویربرداری از دست و پا و انگشتان و شکستگی های سطحی بر عهده کاردانان این رشته می باشد.
معرفی رشته رادیولوژی – مقطع کارشناسی تکنولوژی پرتوشناسی
کارشناسی رشته رادیولوژی یکی از سطوح تخصصی این رشته به ویژه از لحاظ اجرایی می باشد. همانطور که پیش تر اشاره شد در مقطع کاردانی فقط تصویربرداری های ساده صورت می گیرد ولی کار با دستگاه های تخصصی توموگرافی و تصویربرداری های پیشرفته مانند تصویربرداری از دستگاه گوارش در حیطه فعالیت های کارشناسان رشته تکنولوژی پرتوشناسی می باشد.
مقطع کارشناسی تکنولوژی پرتوشناسی – تعداد واحدها و سرفصل دروس
رشته رادیولوژی در مقطع کارشناسی دارای 130 واحد درسی می باشد که بین دروس مختلف این رشته به صورت زیر تقسیم بندی می شود:
1- دروس عمومی: 22 واحد
دروس عمومی رادیولوژی شامل موارد زیر می باشند:
- مبانی نظری اسلام
- اخلاق اسلامی
- انقلاب اسلامی
- تاریخ و تمدن اسلامی
- آشنایی با منابع اسلامی
- ادبیات فارسی
- تربیت بدنی 1 و 2
- جمعیت و تنظیم خانواده
- زبان عمومی
2- دروس پایه و اختصاصی: 92 واحد
دروس پایه و اختصاصی رشته رادیولوژی در مقطع کارشناسی شامل عناوین زیر می باشد:
- فیزیک عمومی
- ریاضیات عمومی
- زبان تخصصی
- آناتومی 1 و 2 و 3
- فیزیولوژی
- آسیب شناسی عمومی
- کاربرد رایانه در تصویربرداری پزشکی
- مدیریت بیمارستانی و رفتار سازمانی
- ثبت و نمایش تصاویر در پزشکی
- فیزیک پرتوشناسی تشخیصی
- روش های پرتونگاری 1 و 2 و 3
- بیماری شناسی
- رادیوبیولوژی
- روش های پرتونگاری اختصاصی
- ارزیابی تصاویر پزشکی 2
- دوزیمتری پرتوهای یونیزان
- اصول فیزیکی سیستم های توموگرافی کامپیوتری
- اصول فیزیکی سیستم های تصویربرداری MRI
- حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان در بخش های پرتوشناسی تشخیصی
- سمینار 1 و 2
- کارآموزی 1 و 2 و 3 و 4
- بهداشت عمومی
- آمار
- زیست شناسی سلولی
- آشنایی با فناوری نوین اطلاعات
- اخلاق حرفه ای
- اصطلاحات پزشکی در رادیولوژی
- فیزیک پرتوها
- مراقبت از بیمار در بخش تصویربرداری پزشکی
- آشنایی با ساختمان و ویژگی های مواد کنتراست زا در تصویربرداری پزشکی
- ارزیابی تصاویر پزشکی 1
- تصویربرداری با امواج فراصوتی در پزشکی
- آناتومی مقطعی
- تکنیک ها و جنبه های بالینی توموگرافی کامپیوتری
- تضمین و کنترل کیفی روش های تصویربرداری پزشکی
- تعمیرات و نگهداری مقدماتی دستگاه های رادیولوژی
3- کارآموزی در عرصه: 16 واحد
کارآموزی در عرصه هم به شرح زیر می باشد:
- کارآموزی در عرصه 1 و 2 و 3 و 4
معرفی رشته رادیولوژی – طرح اجباری کارشناسی
رشته رادیولوژی جزو رشته هایی است که دارای طرح اجباری می باشد و دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل می بایست به مدت دو سال در یک بخش دولتی به عنوان طرح مشغول به کار شود. البته این دو سال همراه با حقوق و بیمه خواهد بود و برای دانشجویان به منزله سابقه کار به شمار می آید. لذا حتما باید دقت داشته باشید که این طرح اجباری هست نه اختیاری.
معرفی رشته رادیولوژی – بازار کار و محیط های شغلی
رشته رادیولوژی جزو رشته های اجرایی است که فارغ التحصیلان این رشته به ویژه در مقطع کارشناسی تخصص های خوبی را فرا می گیرند لذا اگر خودشان هم پشتکار خوبی داشته باشند می توانند در جاهای مختلف مشغول به کار شوند. بازار کار رشته تکنولوژی پرتوشناسی از وضعیت خوبی برخوردار می باشد چرا که فقط از طریق دانشگاه سراسری پذیرش دارد و همین خاطر هنوز اشباع نشده است. لذا محیط های شغلی رادیولوژی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بخش رادیولوژی بیمارستان ها دولتی و خصوصی
- کلینیک های تصویربرداری پزشکی
- درمانگاه ها
- مطب ها
- مراکز تصویربرداری
ناگفته نماند در صورتی که فارغ التحصیلان رادیولوژی دارای تجربه کافی و سرمایه لازم باشند می توانند مرکز رادیولوژی یا تصویربرداری پزشکی تاسیس کنند که به طبع درآمد بیشتری نسبت به درآمد کارمندی خواهد داشت.
معرفی رشته رادیولوژی – مهارت ها و تخصص های رادیولوژیست
دانشجویان رشته رادیولوژی پس از فراغت از تحصل باید دارای تخصص ها و مهارت هایی باشند که بتوانند جذب بازار کار بشوند. یادآوری می کنیم در بعضی تخصص ها نوشته ایم ویژه کارشناسان خانم که این فقط مختص قوانین و ضوابط کشور ایران است و در سایر کشورهای این گونه نمی باشد. لذا رادیولوژیست ها باید در موارد و زمینه های زیر دارای تخصص و توانایی کافی باشند:
- سی تی اسکن
- تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (ام آر آی MRI)
- ماموگرافی ویژه کارشناسان خانم
- رادیولوژی قلب و عروق (قلب و گردش خون)
- میلوگرافی ویژه تصویربرداری های نخاعی
- رادیولوژی قفسه سینه (قلب و ریه ها)
- رادیوگرافی های ساده و اختصاصی
- رادیولوژی اورژانس
- هیستروسالپینوگرافی ویژه کارشناسان خانم
- رادیولوژی دستگاه گوارش
- گرافی های رنگی با ماده کنتراست
- رادیولوژی دستگاه تناسلی (دستگاه تناسلی و ادرای)
- رادیولوژی عضلانی اسکلتی
- PET Scan ویژه تصویربرداری از تومورهای سرطانی
- آنژیوگرافی
- رادیولوژی کودکان (تصویربرداری از کودکان)
- رادیولوژی سر و گردن
- نورورادیولوژی (سیستم عصبی و مغز، سر و گردن و ستون فقرات)
- گرافی های دهانی و دندانی و به دست آوردن تراکم های استخوانی
معرفی رشته رادیولوژی – دانشگاه های پذیرنده
لیست دانشگاه های دولتی (سراسری) که به رشته رادیولوژی ظرفیت پذیرش اختصاص داده اند را در پایین آورده ایم:
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- دانشگاه علوم پزشکی ایران
- دانشگاه علوم پزشکی زنجان
- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی سمنان
- دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی ارتش
- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
- دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
- دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
- دانشگاه علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی کاشان
- دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- دانشگاه علوم پزشکی گناباد
- دانشگاه علوم پزشکی لرستان
- دانشگاه علوم پزشکی بهبهان
- دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
- دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
- دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
- دانشگاه علوم پزشکی مازندران
- دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس
- دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشگاه علوم پزشکی کردستان
- دانشگاه علوم پزشکی یزد
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
معرفی رشته رادیولوژی – ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در رشته رادیولوژی در مقاطع بالاتر وجود دارد و فارغ التحصیلان بعد از دوره کارشناسی می توانند در مقطع ارشد در رشته های فیزیک پزشکی، علوم تشریحی، رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی، فناوری تصویربرداری پزشکی، مهندسی پزشکی، نانوتکنولوژی و زیست فناوری پزشکی شرکت کنند. اما در ارتباط با مقطع دکتری تخصصی رادیولوژی باید گفت که در حال حاضر در ایران وجود ندارد و اگر کسی بخواهد متخصص رادیولوژی شود حتما می بایست از رشته پزشکی وارد شود و البته همان رشته هایی که در مقطع ارشد می توانید شرکت کنید؛ بعضی از آن ها مقطع دکتری هم دارند.
معرفی رشته رادیولوژی – امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور
به صورت کلی رشته های علوم پزشکی و پیراپزشکی چه در ایران و چه در خارج از کشور از محبوبیت خوبی برخوردار هستند چنانچه کشورهایی مانند آمریکا و کانادا دارای دانشکده های عالی پزشکی و گروه های برتر رادیولوژی برای رشته تکنولوژی پرتوشناسی هستند که نشان از اهمیت این رشته در این کشورها دارد.
اگر قصد ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را در کشورهایی نظیر امریکا داشته باشید حتما باید از رزومه قوی تحصیلی و سطح علمی بالایی برخوردار باشید زیرا که رقابت در این زمینه بسیار فشرده و تنگاتنگ می باشد.
تعدادی از دانشگاه های کشور کانادا به عنوان قطب رشته رادیولوژی شناخته می شوند نظیر دانشگاه مک مستر، دانشگاه آلبرتا، دانشگاه مک گیل، دانشگاه مانیتوبا و دانشگاه فنی بریتیش کلمبیا.
