ممکن است شما علاقه بسیاری به رشته های پزشکی و پیراپزشکی داشته باشید اما در کنکور سراسری رتبه چندان خوبی برای پذیرش در این رشته ها را نیاورده اید، در چنین شرایطی هوشبری رشته ای مناسب برای شماست. رشته هوشبری یکی از رشته های پیراپزشکی است و فارغ التحصیلان آن می توانند در کنار سایر کارکنان اتاق عمل به منزله دستیار پزشک بیهوشی به ارائه خدمات بپردازد. در این مطلب با ارائه مطالبی به شناخت بیشتر این رشته می پردازیم. همچنین معرفی سایر رشته های دانشگاهی علوم تجربی را در سایت 3گام بخوانید.

 

کارشناسی رشته هوشبری در یک نگاه

در جدول و نمودار زیر به اجمال رشته هوشبری را بررسی می کنیم.

 

عنوان ویژگی کارشناسی رشته هوشبری	وضعیت
آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته هوشبری	متوسط
بازار کار کارشناسی رشته هوشبری	نسبتا بالا
میزان شناخته بودن رشته هوشبری در میان مردم	متوسط رو به بالا
مدت  زمان ورود به بازار کار رشته هوشبری	نسبتا پایین
سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته هوشبری	متوسط
درصد قبولی در کارشناسی رشته هوشبری داوطلبان در کلیه دانشگاه های کشور	حدود هزار و 200 نفر پذیرش
شانس قبولی کارشناسی رشته هوشبری در دانشگاه های برتر	زیر 200 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر
امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته هوشبری	در رشته های دیگر مجموعه پزشکی ادامه تحصیل دهند.
امکان بورسیه تحصیلی رشته هوشبری در سایر کشورها	متوسط
خطرپذیری کارشناسی رشته هوشبری	متوسط رو به بالا

 

معرفی رشته هوشبری – تاریخچه هوشبری

از گذشته های دور، در مصر باستان و یونان عمل های جراحی صورت می گرفت و پزشکان برای بیهوشی بیماران از مواد مخدر مثل خشخاش استفاده می کردند. هوشبری در قرن هیجدهم نیز با زحمات زیادی انجام می شد. اما در قرن نوزدهم با اختراع گازهای استنشاقی مثل اتر ونیتروس اکسید علم هوشبری وارد مرحله جدیدی از تکامل خود شد و به تدریج در جهان گسترش یافت.

 

معرفی رشته هوشبری – هوشبری چیست؟

رشته هوشبری یکی از شاخه های علوم پیراپزشکی است و کاملا با رشته بیهوشی فرق دارد. در رشته هوشبری دانشجویان هوشبری می آموزند که چطور با استفاده از ابزار و تجهیزات بیهوشی زیر نظر متخصص بیهوشی اقدام به بیهوش کردن کامل بیمار، اندازه گیری گازهای موجود در خون افراد و تنظیم آن ها، تجویز آرامبخش های مختلف ، انجام بیهوشی منطقه ای، مراقبت های قلبی و تنفسی در طول بیهوشی بیمار، و بیدار کردن او بعد از عمل را انجام دهند. 

 

معرفی رشته هوشبری – وظایف هوشبری

• اطمینان یافتن از سالم بودن و کارآیی دستگاه ها و تجهیزات بیهوشی قبل از شروع هر شیفت کاری (شامل دستگاه های بیهوشی، ساکشن، مانیتورینگ، پالس اکسیمتر و ...) و گزارش هرگونه نقصی یا خرابی به سرپرستار
• اطلاع از داروهای موردنیاز و امکانات بیهوشی موجود و گزارش مواد ناکافی و یا کمبودها
• آماده کردن کلیه دستگاه ها و لوازم موردنیاز بیهوشی بر طبق لیست عمل جراحی
• آماده کردن و ضدعفونی کلیه وسایل مربوط به بیهوشی جهت استفاده مجدد
• کمک و همکاری با پزشک در به هوش آوردن بیمار، کنترل علایم حیاتی و گزارش موارد غیرطبیعی، کنترل بیمار از نظر بازگشت عکس العمل ها و رفلکس ها و ورود به مرحله هوشیاری، محافظت از سر و اندام تنفسی فوقانی در حین انتقال بیمار از تخت عمل به برانکارد، کمک به حفظ پوزیشن و پوشش بیمار در انتقال به ریکاوری
• بررسی بیمار از نظر احتیاج به دستگاه تنفس مصنوعی همچنین بررسی وضعیت بیمار از نظر گازهای خونی در بخش های مراقبت های ویژه
• مشورت با پزشک متخصص بیهوشی و تصمیم‌گیری در مورد نوع بیهوشی (عمومی، ناحیه‌ای) با توجه به وضعیت بیمار و نتایج آزمایشات به‌عمل آمده
• کنترل داروهای مخدر و بیهوشی موجود و داروهای مصرف شده و ثبت آن در پرونده
• آگاه کردن بیمار از مراحل بیهوشی و ارائه مراقبت های جسمی و روحی
• آشنایی و آگاهی کامل با تکنیک های نوین کاری و داروهای بیهوشی
• همکاری و کمک در نظارت بر وسایل بیهوشی بعد از عمل، در پایان روز و به طور هفتگی

رشته هوشبری برای چه کسانی مناسب است؟

دانشجویان رشته هوشبری باید از روابط عمومی خوبی برخوردار باشند و بتوانند به درستی بیمار را از روند بیهوشی خود باخبر سازند. همچنین آن ها باید پرطاقت باشند و تحمل مشاهده صحنه های ناخوشایند و خونریزی را داشته باشند؛ چرا که در اتاق عمل مشغول به کار هستند.

 از آن جایی دستیاران هوشبری زیر نظر متخصص بیهوشی هستند باید تابع نظرات متخصص بیهوشی باشد و بدون دستور او کاری را انجام دهد.

 

معرفی رشته هوشبری – مزایا و معایب هوشبری

یکی از مزیت های رشته هوشبری اینست که باوجود اینکه کارشناس هوشبر در اتاق عمل حضور دارد و شاهد عمل است، کاری تمیز تر از رشته هایی مثل پرستاری و پزشکی دارد و از آلودگی های احتمالی در اتاق عمل در امان است.

همچنین این رشته برای کسانی که رویای پزشک شدن را دارند اما رتبه مناسب را نیاورده اند، مناسب است. محیط کار هوشبران در اتاق عمل است و به دور از هیاهو و شلوغی است.

 اما یکی از بزرگترین عیب های این رشته استرس و اضطراب بالای آن است و هوشبران پابه پای سایر پرسنل اتاق عمل نگران وضع بیمار هستند؛ چراکه با جان انسان ها سروکار دارند. علاوه بر این حقوق هوشبری نیز پایین است که باعث نارضایتی هوشبران می شود.

 

 

معرفی رشته هوشبری – بازار کار و درآمد رشته هوشبری

فارغ التحصیلان هوشبری می توانند در هرجایی که نیاز به بیهوشی بیماران است مشغول به کار شوند؛ پس می توان گفت محیط کاری آن ها بیمارستان ها، مراکز درمانی، کلینیک ها، درمانگاه های دولتی و خصوصی است. با وجود این که همه ی تیم های پزشکی در اتاق عمل نیاز به دستیار هوشبری دارند، می توان گفت این رشته از بازار کار نسبتا خوبی برخوردار است.

 کارشناسان هوشبری متناسب با حجم کار و اضطرابی که متحمل می شوند در مقایسه با سایر رشته های پزشکی، حقوق دریافتی کمی دارند. درآمد رشته هوشبری به طور متوسط با درنظرگرفتن اضافه کار 4 میلیون تومان است.

نکته: کارشناسان هوشبری نمی توانند به طور مستقل فعالیت کنند و حتما باید زیر نظر متخصص بیهوشی باشند.

 

معرفی رشته هوشبری – دوره تحصیل کارشناسی هوشبری

متقاضیان رشته هوشبری می توانند به دوصورت دراین مقطع مشغول به تحصیل شوند که عبارتند از؛

کاردانی رشته هوشبری:

برای پذیرش در کاردانی رشته هوشبری، متقاضیان حتما باید در کنکور سراسری شرکت کنند. همچنین آن ها می توانند با رعایت شرایط و کسب حد نصاب نمره مصاحبه بدون آزمون و براساس سوابق تحصیلی در رشته هوشبری ادامه تحصیل دهند. دوره کاردانی رشته هوشبری 2 ساله است و دانشجویان رشته هوشبری در دوره تحصیل خود 68 واحد درسی را می گذرانند. واحدهای دروس هوشبری در مقطع کاردانی عبارتند از؛

• دروس عمومی :13 واحد
• دروس پایه : 17 واحد
• دروس تخصصی و کارآموزی :26واحد
• کارآموزی در عرصه :12 واحد

کارشناسی رشته هوشبری :

دوره کارشناسی رشته هوشبری 4 ساله بوده و دانشجویان رشته هوشبری باید 134 واحد درسی را برای اخذ مدرک کارشناسی هوشبری بگذرانند. واحدهای دروس هوشبری در مقطع کارشناسی عبارتند از؛

• واحدهای درس‌های عمومی: 26 واحد
• واحدهای درس‌های پایه: 41 واحد
• واحدهای درس‌های تخصصی: 33 واحد
• واحدهای درس‌های کارآموزی: 18 واحد
• واحدهای درس‌های کارآموزی در عرصه: 16 واحد

 

دوره تحصیل کارشناسی هوشبری – دروس عمومی هوشبری

• مبانی نظری اسلام
• اخلاق اسلامی
• انقلاب اسلامی
• تاریخ و تمدن اسلامی
•  آشنایی با منابع اسلامی
• ادبیات فارسی
• زبان عمومی
• جمعیت و تنظیم خانواده
• تربیت بدنی 1 و 2

 

دوره تحصیل کارشناسی هوشبری – دروس پایه و تخصصی هوشبری

• آناتومی 1
• آناتومی 2
• فیزیولوژی 1
• فیزیولوژی 2
• فیزیک هوشبری
• میکروب شناسی و استریلیزاسیون
• بیوشیمی
• ایمونولوژی
• روانشناسی
• واژه شناسی پزشکی
• کاربرد رایانه
• آمار زیستی و روش تحقیق
• نشانه شناسی و معاینات بالینی
• اصول پایه داروشناسی
• اصول کمک های اولیه
• اصول پرستاری و کار در اتاق عمل
• فیزیوپاتولوژی
• خون شناسی و انتقال خون
• فوریت های پزشکی
• زبان تخصصی
• مدیریت در بیهوشی
• اصول بیهوشی
• روش بیهوشی 1
• روش بیهوشی 2
• روش بیهوشی 3
• مراقبت های پس از بیهوشی
• اصول مراقبت های ویژه
• اصول و روش های اداره درد
• آشنایی با بیماری های داخلی و جراحی
• داروشناسی اختصاصی
• اخلاق حرفه ای در هوشبری
• کارآموزی پرستاری

دوره تحصیل کارشناسی هوشبری – دروس کارآموزی هوشبری

• کارآموزی 1
• کار آموزی 2
• کار آموزی 3
• کار آموزی 4

 

دوره تحصیل کارشناسی هوشبری – دروس کارآموزی در عرصه هوشبری

• کارآموزی در عرصه 1
• کارآموزی در عرصه 2

 

معرفی رشته هوشبری – کارآموزی در عرصه رشته هوشبری

هدف از کارآموزی در عرصه هوشبری کسب مهارت در انجام وظایفی است که در شرح وظایف کارشناس هوشبری آورده شده است. لازمه مهارت در انجام مراقبت های هوشبری ، حضور تمام وقت، کامل و منظم در عرصه ارائه خدمات و انجام مستقل، نیمه مستقل و با نظارت مراقبت ها برای کسب مهارت در هوشبری است. واحد کارآموزی در عرصه که 16 واحد است به شیوه ای متفاوت از کارآموزی قبلی انجام می شود. از جمله ساعت حضور دانشجویان مامایی در عرصه تابع ساعت کاری  کارشناسان هوشبری ها است. همچنین دانشجویان هوشبری برای انجام کارآموزی موظف به حضور در شیفت های عصر و شب و بعضا روزهای تعطیل هستند. دوره های کارآموزی در عرصه دو دوره 204 ساعته است. دوره کارآموزی در عرصه هوشبری عبارتند از؛

• کارآموزی در عرصه 1:

کارآموزی در عرصه PACU : 102 ساعت

کاآموزی در عرصه ICU : 102 ساعت

• کارآموزی در عرصه 2:

کارآموزی در عرصه اورژانس: 102 ساعت

کارآموزی در عرصه سرویس درد: 102 ساعت

 

 

  معرفی رشته هوشبری – طرح دوساله هوشبری

فارغ التحصیلان هوشبری نیز همانند دانش آموختگان پزشکی بعد از پایان تحصیل خود ملزم به گذراندن طرح دوساله هوشبری در مناطق محروم هستند. طرح دوساله هوشبری برای کسانی که به سربازی نرفته اند، سربازی محسوب می شود و لازم نیست آن ها بعد از طرح به سربازی بروند. همچنین گذراندن طرح هوشبری اجباری و غیرقابل خرید است.

 

چه کسانی از گذراندن طرح هوشبری معاف می شوند؟

همه ی فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی هوشبری موظف به گذراندن طرح دوساله رشته هوشبری هستند و می بایست در مناطق محروم به ارائه خدمات هوشبری به مردم آن منطقه بپردازند؛ با وجود این شرایطی وجود دارد که موجب معافیت بعضی از دانش آموخته‌گان از این طرح می شود شرایط معافیت از طرح دوساله هوشبری عباتند از؛

• دانش آموختگانی که در دانشگاه های خارج از کشور تحصیلات خود را گذرانده اند یا با انتقالی در دانشگاه های داخل کشور تحصیل کرده اند و از مزایای ارز دولتی استفاده نکرده اند، در صورتی که دوره تکمیلی را در داخل کشور گذرانده باشند و شهریه مربوطه را پرداخته باشند، از طرح دوساله هوشبری معاف هستند.
• بانوان متاهلی که قبل از تاریخ 1 آذر سال 1380 فارغ التحصیل شده اند.
• افرادی که در مقطع تحصیلی قبلی خود، گواهی معافیت از طرح را دریافت کرده باشند.
• فارغ التحصیلانی که مشکل حاد پزشکی دارند و شورای عالی پزشکی برای آن ها گواهی معافیت از طرح دوساله را صادر کرده باشد.
• افرادی که حداقل شش ماه به طور داوطلبانه در جبهه خدمت کرده اند، از گذراندن طرح دوساله هوشبری معاف هستند.
• فارغ التحصیلان استعدادهای درخشان مثل برندگان مدال طلای المپیاد کشوری، نفرات اول تا سوم آزمون جامع علوم پایه، نفرات اول تا دهم کنکور سراسری گروه تجربی، نفرات اول تا سوم آزمون ورودی دستیاری تخصصی (به استثناء رشته داروسازی) از گذراندن طرح دوساله هوشبری معاف هستند.

علاوه بر موارد بالا دانشگاه علوم پزشکی کشور نیز می تواند به بعضی افراد گواهی معافیت از طرح دوساله هوشبری بدهد که عبارتند از؛

•   مادری که حضانت فرزند خود را بر عهده دارد.
•   آزادگان ، همسران و فرزندان آزادگان
•   فرزندان و همسران شهدا و مفقودین جنگ تحمیلی
•   تک فرزند خانواده
•   خواهر و برادر شهدا (تنها یک نفر از اعضای خانواده مجاز به استفاده از معافیت می باشد.)
•   جانباز بالای 25 درصد (خود داوطلب) و فرزند جانباز بالای 50 درصد و همسر جانباز بالای 70 درصد
•   افراد فارغ التحصیل در رشته های اجباری در صورت رسیدن به سن 45 سال
•   افرادی که به مدت 4 ماه در صف انتظار به کارگیری به سر می برند. فارغ التحصیلانی که بومی هستند و در رشته های غیر از پزشکی و دندانپزشکی تحصیل کرده اند ، در صورتی که علاوه بر این 4 ماه به صورت  پیوسته در صف انتظار یک شهرستان در یک دانشگاه باشند و دانشگاه نیاز یا امکان به کارگیری آن ها را نداشته باشد ، از گذراندن طرح خود معاف می شوند.
•   سپری کردن خدمت نظام وظیفه برای آقایانی که دارای شرایط معافیت های خدمت نظام وظیفه می باشند.

 

معرفی رشته هوشبری – دانشگاه های پذیرنده رشته هوشبری

دانشگاه های پذیرنده رشته هوشبری عبارتند از؛

• دانشگاه علوم پزشکی ایران
• دانشگاه علوم پزشکی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
• دانشگاه علوم پزشکی خمین
• دانشگاه علوم پزشکی آبادان
• دانشگاه علوم پزشکی ساوه
• دانشگاه علوم پزشکی کاشان
• دانشگاه علوم پزشکی مشهد
• دانشگاه علوم پزشکی کردستان
• دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• دانشگاه علوم پزشکی قزوین
• دانشگاه علوم پزشکی شیراز
• دانشگاه علوم پزشکی قم
• دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد
• دانشگاه علوم پزشکی زنجان
• دانشگاه علوم پزشکی سیرجان
• دانشگاه علوم پزشکی تربیت حیدریه
• دانشگاه علوم پزشکی جهرم
• دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی بندر عباس
• دانشگاه علوم پزشکی البرز
• دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
• دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
• دانشگاه علوم پزشکی اراک
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی گناباد
• دانشگاه علوم پزشکی دزفول
• دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
• دانشگاه علوم پزشکی گیلان
• دانشگاه علوم پزشکی مشهد
• دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
• دانشگاه علوم پزشکی زابل
• دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
• دانشگاه علوم پزشکی شاهرود
• دانشگاه علوم پزشکی یزد
• دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر
• دانشگاه علوم پزشکی گراش
• دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
• دانشگاه علوم پزشکی بابل
• دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
• دانشگاه علوم پزشکی ساوه
• دانشگاه علوم پزشکی لرستان
• دانشگاه علوم پزشکی گلستان
• دانشگاه علوم پزشکی گیلان
• دانشگاه علوم پزشکی نیشاپور
•  دانشگاه علوم پزشکی مازندران
• دانشگاه علوم پزشکی همدان
• دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

 

 معرفی مقطع کارشناسی رشته هوشبری – ادامه تحصیل رشته هوشبری در مقاطع بالاتر

در رشته هوشبری مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا وجود ندارد و دانش آموختگان کارشناسی رشته هوشبری می توانند برای ادامه تحصیل در مقاطع بالا تر در بعضی زیرشاخه های رشته علوم پزشکی شامل مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)، مهندسی پزشکی (زیست مواد)، اپیدمیولوژی، ارزیابی فناوری سلامت، اقتصاد بهداشت، انفورماتیک پزشکی، ارگونومی، آمار زیستی، آموزش بهداشت، پرستاری مراقبت های ویژه، پرستاری مراقبت های ویژه نوزادان، تکنولوژی گردش خون، علوم بهداشتی در تغذیه، فناوری اطلاعات سلامت، فیزیولوژی، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، نانوتکنولوژی پزشکی، زیست فناوری پزشکی، رفاه اجتماعی، تاریخ علوم پزشکی، آموزش پزشکی، اتاق عمل، ژورنالیسم پزشکی، تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، و برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی ادامه تحصیل کنند.