رشته هوافضا ابتدا در 4 گرایش اصلی در مقطع کارشناسی ارشد شروع به کار کرد و چند سالی است که یک گرایش دیگر نیز به این رشته اضافه شده است. گرایش های اصلی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از: آیرودینامیک، پیشرانش یا جلوبرندگی، سازه، دینامیک پرواز و یک گرایش فضا که به تازگی به جمع گرایش های این رشته اضافه شده است. بازار کار کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا به آینده شغلی ویژه هر گرایش پرداخته است که داوطلبان برای آشنایی با بازار کار این رشته به آن نیاز خواهند داشت. البته با توجه به پیشرفت اندک در 4 گرایش اصلی این رشته، گرایش جدید تنها به منظور تکمیل شاخه های هوافضا در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های ایران بوده و چندان سیلابس درسی و پروژه های خاصی در این زمینه پیش بینی نشده است. در دوره ارشد گرایش هوافضا مانند بسیاری از گرایش های مهندسی، 32 واحد دارد که در 2 یا حداکثر 3 سال به طول می انجامد. دروس دوره کارشناسی ارشد، شامل 24 واحد یعنی 8 درس 3 واحدی است که به همراه 2 واحد درس سمینار و 6 واحد پروژه کارشناسی ارشد مجموعاً 32 واحد دوره کارشناسی ارشد هوافضا را تشکیل می دهد. البته ذکر این نکته ضروری است که این تعداد واحد منوط به این شرط است که در ترم اول ورود به این رشته درسی پیش نیاز نخورده باشید. معمولاً دانشجویان مکانیک و هوافضا دروس پیش نیاز ندارند.

 

 

گرایش آیرودینامیک در کارشناسی ارشد هوافضا

 

 گرایش آیرودینامیک در کارشناسی ارشد هوافضا، یک گرایش سیالاتی است که به بررسی جریان هوا روی هواپیما و قطعات آن می پردازد. مهندس هوافضا با فراگیری این علم به تحلیل جریان‌های پیچیده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نیروهای آئرودینامیکی امکان بررسی پایداری و طراحی سازه را فراهم می‌کند. نرم افزارهای مختص گرایش آیرودینامیک، گمبیت، فلوینت، فرترن و کدنویسی دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) است. گرایش آیرودینامیک در میان دانشجویان کارشناسی ارشد هوافضا پرطرفدار بوده و در ظرفیت پذیرش ارشد مهندسی هوافضا سهم خوبی را به خود اختصاص داده است. باتوجه به دروس دوره لیسانس یعنی سیالات و آیرودینامیک، تقاضا برای این گرایش بیشتر است. در راستای افزایش تقاضا برای شرکت در کنکور ارشد مهندسی هوافضا شاید معرفی منابع ارشد هوافضا هم بتواند به داوطلبان کمک کند. آیرودینامیک در دانشگاه های ایران اساتید زبده و برجسته ای دارد که برای مثال دکتر طیبی رهنی و دکتر سلطانی در دانشگاه شریف از مهمترین چهره های آن هستند.

 

گرایش جلوبرندگی در کارشناسی ارشد هوافضا

 

 گرایش جلوبرندگی (پیشرانش) نیز مانند گرایش آیرودینامیک در کارشناسی ارشد هوافضا، یک گرایش سیالاتی است که عمدتاً به بخش موتور هواپیما و بخش های تولید کننده تراست یا نیروی پیشران می پردازد. علم جلوبرندگی به مطالعه و بررسی سیستم‌های جلوبرنده اعم از موتورهای پیستونی، توربینی، راکت‌ها و نحوه تولید نیروی رانش در آن‌ها می‌پردازد. هسته اصلی عمده موتورها، توربین گاز است و این بخش دنیایی از تکنولوژی و هنر مهندسی را در خود جای داده است. بررسی هر بخش توربین گاز مثل خنک کاری، اتمایزرها، احتراق، توربین، کمپرسور، نازل و ناپایداری احتراق، مجموعه بزرگی از علوم جدید و تحقیقات آزمایشگاهی پیشرفته را می طلبد که نشان دهنده کیفیت گرایش پیشرانش در کارشناسی ارشد هوافضا می باشد. البته گرایش پیشرانش و ایرودینامیک بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و در بعضی از دانشگاه های کشور در مقطع کارشناسی ارشد با عنوان گروه آیروپیشرانش معرفی می شود. دروس دوره کارشناسی ارشد این گرایش ها نیز هم پوشانی زیادی دارد. در این گرایش نرم افزارهای فلوینت، فرترن و RPA بیشترین کاربرد را دارند.

 

 

گرایش دینامیک پرواز و کنترل در کارشناسی ارشد هوافضا

 

 گرایش مکانیک پرواز در مقطع کارشناسی ارشد، یکی از گرایش های هوافضایی و خاص این رشته می باشد که مشابه گرایش های کنترلی مکانیک است. مکانیک پرواز‌ به مطالعه و بررسی رفتار و حرکات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئرودینامیکی، هندسی و وزنی می‌پردازد. درواقع علم مکانیک پرواز از عملکرد تشکیل می‌شود و عملکرد، موضوعاتی مثل برد، مسافت نشست‌وبرخاست، مداومت پروازی در سرعت‌های مختلف و پایداری و کنترل وسایل پرنده را بررسی می کند. شاید تفاوت اصلی رشته هوافضا و مکانیک در دروس مربوط به این گرایش هوافضا باشد. به همین دلیل به دانشجویان مکانیک که قصد شرکت در کنکور کارشناسی ارشد هوافضا را دارند توصیه می شود در گرایش دینامیک پرواز ادامه تحصیل ندهند زیرا عمده موضوعات، جدید و متفاوت با رشته مکانیک است. در این گرایش نرم افزارهای دات کام، مطلب و شبیه سازهای پروازی بیشترین کاربرد را دارد.

 

 

گرایش سازه های هوایی در کارشناسی ارشد هوافضا

 

 گرایش سازه در کارشناسی ارشد هوافضا، یکی از گرایش های جذاب محسوب می شود که به مطالعه و بررسی سازه‌های هواپیما و دیگر وسایل پرنده می‌پردازد و هدف آن طراحی سازه‌هایی است که علاوه بر استحکام کافی در برابر بارهای آئرودینامیکی و سایر بارهای استاتیکی وارد بر وسایل پرنده، حداقل وزن ممکن را نیز داشته باشند. در گرایش سازه های هوایی در مقطع کارشناسی ارشد، موضوعات جدیدی از جمله مبحث کامپوزیت مطرح می شود که باتوجه به پیشرفت های اخیر در این زمینه آینده خوبی در انتظار این گرایش است. یکی از مزیت های این گرایش در این است که برخلاف سایر گرایش های رشته مهندسی هوافضا در مقطع کارشناسی ارشد، وسایل آزمایشگاهی از جمله تست شکست و تست کشش در بسیاری از آزمایشگاه های ایران وجود دارد و به اساتید و دانشجویان این گرایش اجازه می دهد موضوعات متنوعی را به صورت آزمایشگاهی بررسی کنند. وجود دستگاه های آزمایشگاهی در هر گرایشی به پیشرفت آن بسیار کمک می کند و دنیای جذابی به نام کار آزمایشگاهی را به روی دانشجویان می گشاید. در گرایش سازه های هوایی، نرم افزارهای انسیس و کتیا پرکاربرد هستند.

 

 

گرایش مهندسی فضایی در کارشناسی ارشد هوافضا

 

گرایش فضا یکی از گرایش های جدید در مقطع کارشناسی ارشد رشته هوافضا است که به مباحث سامانه های فضایی از جمله ماهواره برها و سیستم های درونی آن می پردازد. این گرایش که از گرایش مکانیک پرواز جدا شده شباهت زیادی از لحاظ کاربردی به گرایش مکانیک پرواز دارد. باتوجه به جدید بودن گرایش مهندسی فضایی (فضا و ماهواره) در مقطع کارشناسی ارشد هوافضا، می توان بر روی آینده آن امیدوار بود. نرم افزارهای شبیه سازی در این بخش ترکیبی از نرم افزارهای محاسباتی و نرم افزارهای گرایش مکانیک پرواز است.