سؤالات تخصصی در مصاحبه مقطع دکتری پژوهش هنر
پس از اعلام نتایج دعوت به مصاحبه دکتری از سوی سازمان سنجش، داوطلبان دکتری پژوهش می‌بایست (در زمان تعیین شده) در دانشگاه‌هایی که دعوت به مصاحبه شده‌اند حضور یابند و در جلسه مصاحبه که یکی از مهم‌ترین بخش‌های پذیرش در مقطع دکتری پژوهش هنر می‌باشد شرکت نمایند. حضور در مصاحبه و پاسخ به پرسش‌های تخصصی و عمومی اساتید حاضر در جلسه مصاحبه همواره یکی از نگرانی‌های داوطلبان دکتری پژوهش هنر بوده است که در این مقاله سعی می‌شود به تمامی نکات مهم در مورد جلسه مصاحبه دکتری پژوهش هنر اشاره شود.
معرفی خود و هدف از تحصیل در مقطع دکتری رشته پژوهش هنر
اولین پرسشی که معمولاً در جلسات مصاحبه دکتری پژوهش هنر مطرح می‌شود، معرفی و انگیزه ادامه تحصیل داوطلب می‌باشد. اساتید حاضر در جلسه از داوطلب می‌خواهند خود را به طور مختصر معرفی و انگیزه‌اش را انتخاب دکتری پژوهش برای ادامه تحصیل مطرح نماید. از آنجایی که گرایش‌های دکتری پژوهش هنر به 4 گرایش پژوهش هنر، هنرهای اسلامی، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی و هنرهای تجسمی تقسیم می‌شود، داوطلب می‌بایست بتواند دلایل قانع‌کننده‌ای از علاقه خود به گرایش انتخابی مطرح کند. همچنین ممکن است از اولویت بندی داوطلب در گرایش‌ها سؤال پرسیده شود که بهتر است داوطلبان با آگاهی کامل از انتخاب گرایش خود در مصاحبه حاضر شوند.
دیگر پرسشی که در مصاحبه دکتری پژوهش هنر ممکن است مطرح شود، دانشگاه‌های محل تحصیل کارشناسی و کارشناسی ارشد داوطلب و همچنین استاد راهنمای وی در پایان نامه کارشناسی ارشد می‌باشد. برخی از اساتید به خصوص در دانشگاه‌های تراز اول، اهمیت بسیاری به محل تحصیل پیشین داوطلب می‌دهند.
همچنین معدل دورهای کارشناسی و کارشناسی ارشد نیز از داوطلبان پرسیده می‌شود که معمولاً بر اساس جدول امتیازات مصاحبه که در مقاله ......... به طور کامل ذکر شده است، مورد سنجش قرار می‌گیرد.
نکته: غافلگیر نشوید: ممکن است در ابتدای مصاحبه، اساتید جلسه را با مکالمه انگلیسی آغاز نمایند و از همان بدو ورود شما با زبان انگلیسی پرسش‌های خود را مطرح نمایند و از شما بخواهند موارد بالا را (به خصوص معرفی خود و انگیزه تحصیلی) را به زبان انگلیسی بیان کنید. و یا ممکن است پاراگرافی به زبان انگلیسی و تخصصی با موضوعات هنری در اختیار شما قرار دهند تا با صدای بلند بخوانید و ترجمه کنید. در نتیجه بهتر است داوطلبان آمادگی زبان انگلیسی خود را نیز برای جلسه مصاحبه با تمرین و تکرار بهبود ببخشند.
بررسی پایان نامه کارشناسی ارشد داوطلب در مصاحبه دکتری رشته پژوهش هنر
موضوع مهم بعدی در مصاحبه دکتری پژوهش هنر، پرسش‌های اساتید پیرامون پایان نامه کارشناسی ارشد داوطلب می‌باشد. در این مورد از داوطلب خواسته می‌شود موضوع پایان نامه خود را شرح دهد، دلایل انتخاب موضوع را روشن کند و همچنین اگر مقاله‌ای از آن استخراج کرده است را ارائه دهد. همچنین در این زمینه به نحوه رعایت اصول نگارش پایان نامه توسط داوطلب (چکیده، کلیدواژه‌ها، رفرنس دهی و ...) توجه می‌شود.
به‌عنوان‌مثال، از داوطلبی که عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد او «بازنمایی تصویر زن در سینمای ایران دهه 70 تا 90 شمسی» می‌باشد. اساتید می‌توانند سؤالاتی نظیر موارد زیر را از داوطلبان بپرسند:
علت انتخاب موضوع؟ (چرا تصویر زن / چرا سینما)
* داوطلب می‌بایست با تسلط کامل دلایل انتخاب خود را به‌طوری‌که برای اساتید قانع کننده باشد ارائه بدهد.
چرا نظریه بازنمایی را برای این موضوع انتخاب کرده‌اید؟
از چه روشی برای انتخاب فیلم‌های مورد نظر استفاده کرده‌اید؟
علت انتخاب دهه 70 تا 90 برای موضوع پایان نامه‌تان چه بوده است؟
چرا سینمای ایران را انتخاب کرده کرده‌اید؟
یافته و نتیجه شما از انجام این پایان نامه چه بوده است؟
مقالاتی از پایان نامه شما چاپ شده است؟
به طور کلی داوطلب می‌بایست پیش از حضور در جلسه دکتری پایان نامه خود را مرور کرده باشد و همچنین اطلاعات خود را در مورد موضوع پایان نامه و اینکه آیا بعد او پژوهش یا تألیفاتی در آن حیطه صورت گرفته است به روز کند.
بررسی سوابق تحصیلی و پژوهشی داوطلب در مصاحبه دکتری رشته پژوهش هنر
بخش بعدی سؤالات اساتید از داوطلبان در جلسه مصاحبه به بررسی سوابق تحصیلی و پژوهشی داوطلب مربوط می‌شود. این بخش امتیازات مشخصی دارد که در مقاله ...... می‌توانید جداول امتیاز مربوط به هر موضوع را مشاهده نمایید. یکی از موارد مقالات داوطلبان می‌باشد. داوطلبان می‌بایست تمام مقالات خود را که در نشریات معتبر چاپ و یا همایش‌های معتبر ارائه شده‌اند همراه خود داشته باشند. در این مورد مقالاتی که هنوز چاپ نشده‌اند یا در نشریات معتبر چاپ شده‌اند را همراه خود نبرید، اما ممکن است از شما پرسیده شود مقالات خود را که هنوز چاپ نشده‌اند به کدام نشریات ارسال کرده‌اید که بهتر است برای نشریات معبر ارسال کرده باشید و نام آنها را بدانید.
مورد بعدی اختراعات داوطلبان می‌باشد که امتیاز دارد. اگرچه داوطلبان رشته پژوهش هنر در این موضوع به ندرت رزومه‌ای دارند، اما اگر اختراع ثبت شده‌ای دارید و یا در جشنواره‌های معتبر داخلی و خارجی مقامی کسب کرده‌اید، گواهی آن را همراه خود داشته باشید.
همچنین داوطلبان یکه کتاب تألیفی دارند، کتاب خود را همراه داشته باشند. حتماً به این نکته توجه نمایید که کتب کنکوری معمولاً امتیازی ندارد و اگر تعداد کتب کنکوری زیادی منتشر کرده‌اید یک یا دو نمونه از آنها را ارائه کنید. اگر پایان نامه خود را به کتاب تبدیل کرده‌اید یا قصد تبدیل آن را دارید حتماً در انتشارات معتبر هنری انجام دهید.
نکته قابل توجه آن است که بسیاری از انتشارات غیرمجاز، کتاب‌فروشی‌های میدان انقلاب و ... با بیان دروغ‌هایی از جمله چاپ فوری مقاله، چاپ کتاب تألیفی به اسم شما، تبدیل پایان نامه به کتاب در انتشارات معتبر و ... موجب بدنامی شما در جلسه مصاحبه خواهند. چراکه انتشارات هنری و یا نشریات هنری معتبر را اکثر اساتید هنر می‌شناسند و خودشان عضو هیئت تحریریه آنها هستند. در نتیجه با سپردن کار خود به سودجویان فقط شانس خود را کاهش می‌دهید. بسیار داوطلبانی بوده‌اند که بدون مقاله و کتاب نیز پذیرش شده‌اند.
سؤالات انگلیسی مرتبط با رشته و بررسی مدارک زبان در مصاحبه دکتری رشته پژوهش هنر
همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، در جلسه مصاحبه مدارک زبان شما نیز بررسی خواهد شد چراکه یکی از شروط لازم برای پذیرش در دکتری پژوهش هنر داشتن مدرک زبان می‌باشد. در مقاله ... می‌توانید امتیازات انواع مدارک زبان در مصاحبه دکتری را مشاهده نمایید. پیشنهاد می‌شود حتماً به دنبال کسب یکی از مدارک معتبر زبان داخلی بروید، چراکه حتی اگر نتوانید نمره قبولی کسب کنید در طی مطالعه برای آزمون زبان شما تقویت می‌شود و در جلسه مصاحبه کار آسان‌تری خواهید داشت. چراکه اساتید معمولاً پاراگرافی از مطالب هنری یا مقالات روز دنیای هنر در اختیار داوطلبان قرار می‌دهند و از آن می‌خواهند آن را بخوانند و ترجمه کنند. همچنین ممکن از داوطلبان بخواهند پایان خود را به انگلیسی توضیح دهند و یا سؤالاتی در مورد رشته تحصیلی و سایر موضوعات تخصصی هنر به شکل انگلیسی پرسیده شود.
سؤالات تخصصی رشته پژوهش هنر در مصاحبه دکتری
موضوع مهم بعدی در جلسه مصاحبه دکتری پژوهش هنر، تسلط داوطلبان بر موضوعات تخصصی رشته خود می‌باشد. چراکه رشته‌های هنری مختلف از جمله سینما، بازیگری، پژوهش هنر، صنایع دستی و ... در دکتری پژوهش هنر شرکت می‌کنند و در نتیجه از هر فردی سؤالاتی مرتبط با رشته خود پرسیده می‌شود. اما داوطلبان می‌بایست تسلط نسبی نیز بر مطالب رشته پژوهش هنر با توجه به گرایش انتخاب خود از بین گرایش پژوهش هنر، هنرهای اسلامی، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی و هنرهای تجسمی داشته باشند، چراکه سؤالاتی نیز در مورد انتخاب گرایش پژوهش هنر از داوطلبان پرسیده خواهد شد و می‌بایست با تسلط کامل و فکر شده به دلیل انتخاب گرایش پاسخ دهند. داوطلبان می‌بایست به مباحث پایه‌ای هنر از جمله اندیشمندان بزرگ دنیای هنر، نظریات معروف هنری و ... به خصوص در گرایش خود تسلط نسبی داشته باشند تا در مورد سؤالاتی که از آنها پرسیده می‌شود بتوانند پاسخ مناسبی ارائه دهند.
داوطلبان می‌بایست پروپوزالی تحت عنوان رساله پیشنهادی خود برای دکتری پژوهش هنر ارائه نمایند. این موضوع در رشته پژوهش هنر بسیار حائر اهمیت می‌باشد چراکه اساتید به دنبال دانشجویی هستند که در طول تحصیل مقطع دکتری توانایی ارائه مقالات و ترجمه کتب و تألیف کتب را داشته باشد و ارائه پروپوزال مناسب با توجه به گرایش انتخابی شما می‌تواند نظر آنها را جلب نماید.
*پیشنهاد می‌شود پروپوزال خود را متناسب با گرایش انتخابی، با روش صحیح و متناسب با علائق و حیطه کاری اساتید هر دانشگاه تنظیم نمایید تا شانس پذیرش بالایی داشته باشید. به طور مثال در دانشگاه شاهد معمولاً داوطلبانی که پروپوزالی در حیطه هنرهای اسلامی داشته باشند شانس قبولی بیشتری دارند.
*سعی کنید موضوعی که تاکنون کار نشده است را انتخاب نمایید، چراکه بسیار مورد توجه اساتید قرار می‌گیرد و همچنین شانس قبولی شما را افزایش می‌دهد.
*به کاربردی بودن موضوع انتخابی خود توجه نمایید. صرفاً عنوان خوب مهم نیست، چراکه موضوع شما در جلسه واکاوی خواهد شد و بهتر است ایرادات آن را پیش از آنکه در جلسه مصاحبه مشخص شود خودتان پیدا کرده و اصلاح نمایید.
داوطلبان همچنین می‌بایست تسلط کاملی بر پروپوزال خود داشته باشند و پیش از حضور در جلسه به مطالعه آخرین مقالات و کتب چاپ شده پیرامون موضوع پیشنهادی خود اقدام کرده باشند. چراکه در مورد موضوع انتخابی پروپوزال دکتری ممکن است توسط اساتید به چالش کشیده شوند و از عنوان پروپوزال تا چگونگی نگارش آن مورد پرسش قرار گیرد. اگر به نظریات یا اندیشمندانی در پروپوزال خود اشاره کرده‌اید حتماً در باره آنها مطالعه نمایید.
*توصیه می‌شود پیش از حضور در جلسه مصاحبه رزومه و حیطه کاری اساتید آن دانشگاه مورد بررسی قرار گیرد و مطالعاتی در حیطه کاری اساتید حاضر در جلسه صورت پذیرد چراکه اساتید معمولاً سؤالاتی از حیطه پژوهشی خود از داوطلبان می‌پرسند و یا موضوعاتی برای آنها مهم است که در حیطه کاری خودشان اشد و درنتیجه شانس قبولی داوطلبانی که موارد بالا را رعایت نمایند بسیار بالا می‌رود.
بررسی موضوعات پژوهشی مورد علاقه داوطلب در مصاحبه دکتری رشته پژوهش هنر
در جلسه مصاحبه دکتری پژوهش هنر از موضوعات مورد علاقه داوطلبان نیز سؤال می‌شود. اینکه ترجیح می‌دهند در مورد کدام بخش تاریخ هنر پژوهش انجام دهند و علاقه داوطلبان بیشتر به سمت کدام هنر، اندیشمند و یا هنرمند می‌باشد. چراکه همان‌طور که گفته شد اساتید به دنبال جذب دانشجویانی هستند که حیطه علاقه آنها با حیطه کاری خودشان مشترک باشد تا در آینده بتوانند حداکثر همکاری را با دانشجو داشته باشند. در نتیجه داوطلبان می‌بایست حتماً موضوعاتی را از پیش برای خود تعیین نمایند (با توجه دانشگاه و اساتید) و در مورد آنها مطالعه انجام دهند.
سؤالات عمومی مصاحبه آزمون دکتری رشته پژوهش هنر
هیئت داوران و اساتید برای آشنایی بیشتر با داوطلبان اقدام به پرسیدن سؤالات عمومی نیز می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
چرا این گرایش و این دانشگاه را انتخاب کرده‌اید؟
اساتید می‌خواهند دلیل انتخاب شما را در این مورد بدانند. پس بهتر است پیش از حضور در جلسه مصاحبه در مورد اساتید و دانشگاه تحقیق نمایید و نقاط قوت آن را پیدا کرده و در جلسه و در پاسخ به این پرسش بیان نمایید. همچنین ممکن است از شما رتبه و اولویت انتخابی خود را بپرسند، چراکه برای بعضی از اساتید مهم است دانشگاه آنها که اولویت چندم انتخاب شما بوده است، در نتیجه به داوطلبان توصیه می‌شود هنگام انتخاب رشته به این نکته توجه نمایند.
وضعیت تأهل: معمولاً این سؤال برای آن پرسیده می‌شود که بدانند داوطلب چقدر وقت آزاد برای انجام کارهای پژوهشی دارد.
وضعیت خدمت سربازی برای آقایان: این سؤال بیشتر به این دلیل پرسیده می‌شود که بدانند چقدر از تحصیل فاصله داشته‌اید و یا اگر سرباز بوده‌اید سربازی خود را چه شکل گذرانده‌اید (طرح تحقیقاتی نخبگان، امریه، سربازی عادی و ...) که مشخص است سرباز نخبه بودن تأثیر مثبتی ممکن است بر روی اساتید بگذارد.
وضعیت اشتغال: این سؤال نیز به این دلیل پرسیده می‌شود که بدانند آیا داوطلب می‌تواند تمام وقت به تحصیل و انجام پروژه دکتری بپردازد و یا خیر. به طور قطع نمی‌توان گفت جواب این سؤال تأثیر منفی یا مثبت دارد چراکه هر استادی نظر شخصی خود را می‌تواند در این مورد داشته باشد. بعضی اساتید به دنبال دانشجو با وقت آزاد هستند و بعضی شاغل بودن دانشجو را نقطه قوت او در نظر می‌گیرند به خصوص اگر در حیطه تدریس و یا حیطه مرتبط با هنر فعال باشند.
محل سکونت: گاهی برای دانشگاه و یا اساتید مهم است که داوطلب خوابگاهی است و یا در همان شهر زندگی می‌کند. چراکه بعضی از دانشگاه‌ها شرایط خوابگاه ندارند و یا بعضی اساتید ترجیح می‌دهند دانشجو همواره در دسترس باشد و ... .
سؤالات عقیدتی سیاسی مصاحبه آزمون دکتری
در برخی از دانشگاه‌ها علاوه بر سؤالات تخصصی و سایر مواردی که در بالا ذکر شد. سؤالات سیاسی و مذهبی نیز از داوطلب پرسیده می‌شود در نتیجه داوطلبان پیش از حضور در جلسه مصاحبه می‌بایست ا ز این موضوع اطمینان حاصل نمایند و خود را برای آن آماده کنند.
