رشته دندانپزشکی در زمره سه رشته پرطرفدار کنکور سراسری تجربی قرار دارد و بسیاری از داوطلبان کنکور سراسری تجربی با امید و هدف قبولی در دندانپزشکی درس می خوانند، علاوه بر این گفته می شود در بین رشته های برتر علوم تجربی، رشته دندان پزشکی بسیار پولساز است و این انگیزه بسیاری از داوطلبان برای قبولی است. اما آیا رشته دندانپزشکی را به خوبی می شناسید؟ آیا برای ادامه تحصیل دررشته دندانپزشکی مناسب هستید؟ 

همچنین معرفی سایر رشته های دانشگاهی علوم تجربی را در سایت 3گام بخوانید.

 

کارشناسی رشته دندانپزشکی در یک نگاه

در جدول و نمودار زیر به اجمال رشته دندانپزشکی را بررسی می کنیم.

 

 

عنوان ویژگی کارشناسی رشته دندانپزشکی	وضعیت
آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته دندانپزشکی	متوسط رو به بالا
بازار کار کارشناسی رشته دندانپزشکی	بالا
میزان شناخته بودن رشته دندانپزشکی در میان مردم	بالا
مدت  زمان ورود به بازار کار رشته دندانپزشکی	پایین
سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته دندانپزشکی	متوسط
درصد قبولی در کارشناسی رشته دندانپزشکی داوطلبان در کلیه دانشگاه های کشور	حدودا هزار و 500 نفر پذیرش
شانس قبولی کارشناسی رشته دندانپزشکی در دانشگاه های برتر	زیر 200 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر
امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته دندانپزشکی دندانپزشکی	تخصص و فوق تخصص
امکان بورسیه تحصیلی رشته دندانپزشکی در سایر کشورها	بالا
خطرپذیری کارشناسی رشته دندانپزشکی	متوسط رو به بالا

 

 

 

معرفی رشته دندانپزشکی – تاریخچه علم دندان پزشکی

می توان اولین اقدامات دندانپزشکی را به 7 هزار سال پیش از میلاد مسیح در تمدن دره سند نسبت داد که بدوی ترین اشکال خدمات دندانپزشکی و دهان و دندان صورت می گرفته است. در چین و فرانسه اولین کسانی که به ارائه خدمات دندانپزشکی می پرداختند، آرایشگران بودند؛ اما در قرن 14 میلادی فعالیت آن ها ممنوع شد و دندانپزشکی به منزله یک حرفه به گروه خاصی تعلق گرفت.

در آلمان نیز کسانی می توانستند به حرفه دندانپزشکی مشغول شوند که تالیفاتی در زمینه دندانپزشکی داشته باشند.  پیر فاچارد فرانسوی اولین کسی است که در حوزه دندانپزشکی، درمان و ترمیم دندان ها به طور مدون و منطقی کتابی را تالیف کرده و او را پدر دندانپزشکی نوین می دانند.

در ایران از دیرباز درمان درد دندان ها به صورت تجربی و سنتی صورت می گرفت و عطارها برای درمان آن ها دارو تجویز می کردند و صنعتگران مبادرت به کشیدن دندان ها می کردند. با تاسیس دارالفنون آموزش و تربیت وارد مرحله جدیدی شد و در سال 1307 رضاشاه طی فرمانی دستور تاسیس مدرسه دندانپزشکی در دارالفنون را صادر کرد.

با تاسیس دانشگاه تهران، رشته دندانپزشکی به این  دانشگاه منتقل شد و تا به امروز دانشکده دندانپزشکی در دانشگاه تهران دایر است. همچنین در دیگران دانشگاه های کشور نیز این رشته تدریس می شود.

 

آشنایی با رشته دندانپزشکی

دندان پزشک کسی است که به درمان بیماری های دهان و دندان می پردازد. رشته دندانپزشکی شاخه ای از علم پزشکی است که به مطالعه و آسیب شناسی دندان ها، تعمیر و نگهداری آن ها، افزایش طول عمر آن ها، حفظ سلامت و بهداشت دهان، ساختمان دهان و مخاط دهان، سلامت فک و لثه و صورت، و پیشگیری از بیماری های دهان و دندان می پردازد.

درواقع می توان گفت دندانپزشکی همانطور که از نامش برمی آید، تنها به مطالعه و درمان دندان نمی پردازد بلکه هدف از دانش دندانپزشکی سلامت و بهداشت دهان و اجزای آن است.

 

رشته دندانپزشکی برای چه کسانی مفید است؟

رشته ی دندانپزشکی یکی از هنرمندانه ترین رشته های پزشکی است و کسانی که می خواهند در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل بدهند باید دستانی ماهر و ورزیده داشته باشند تا بتوانند ظرافت های فعالیت های دندانپزشکی را انجام دهند. علاوه براین دندانپزشکان باید بسیار شکیبا و صبور باشند و با صبر و حوصله زیاد به ترمیم دندان ها و تقویت زیبایی آن ها بپردازند. پس افراد با دقت و با حوصله در رشته دندانپزشکی می توانند ادامه تحصیل دهند و موفق باشند. بدن قوی و سالم نیز از نیازهای دیگر موفقیت در دندانپزشکی است چراکه دندانپزشکان ساعت ها بر روی بیماران خم می شوند و به درمان دندان ها مشغول می شوند. همچنین اگر می خواهید پزشک شوید اما توانایی شیفت های سنگین را ندارید، دندانپزشکی رشته ای مناسب برای شماست.

 علاوه بر ویژگی های شخصیتی بالا کسی که می خواهد در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل دهد، می بایست بر زبان انگلیسی و دروس پایه پزشکی مسلط باشد. چراکه مطالب روز دنیا در زمینه دندانپزشکی به زبان انگلیسی است و یک دندانپزشک باید از آن ها مطلع باشد. همچنین دندانپزشک می بایست بتواند آموخته هایش را به منصه ظهور برساند و شجاعت لازم را برای کارهای دندانپزشکی به صورت عملی داشته باشد.

 

معرفی رشته دندانپزشکی – مزایای و معایب رشته دندانپزشکی

یکی از مزیت های رشته دندانپزشکی اینست که اخذ مدرک تخصص در این رشته نسبت به پزشکی آسان و زمان آن نیز کوتاه تر است. همچنین شیفت های سنگین و طاقت فرسا را در بیمارستان ها ندارد و در عوض حرفه ای با درآمد بالا و پولساز است. همچنین برخلاف رشته پزشکی، دندان پزشکان با مدرک دوره کارشناسی و عمومی خود بدون داشتن تخصص می توانند در سطح بالایی کار کنند و درآمد بالایی داشته باشند.

یکی از معایب رشته دندانپزشکی قرار گرفتن در معرض خون های آلوده و در نتیجه انتقال بیماری های مثل ایدز و هپاتیت است. همچنین ایستادن و نشستن در ساعت های طولانی مشکلاتی نظیر کمردرد یا  دردگرفتن مفاصل ستون فقرات را به همراه دارد. انتقال بیماری های عفونی در حین درمان دهان و دندان های عفونی یکی دیگر از خطراتی است که دندانپزشکان را تهدید می کند. البته این موارد را می توان با رعایت نکات بهداشتی به حداقل رساند.

 

 

معرفی رشته دندانپزشکی – بازار کار و درآمد رشته دندانپزشکی

رشته دندانپزشکی جز پردرآمدترین رشته های پزشکی و پیراپزشکی است. اما متاسفانه اکثر دندانپزشکان برای کسب درآمد بیشتر راهی شهرهای بزرگ می شوند و تراکم حضور آن ها در شهرهای بزرگ بسیار بالاست. این درحالی است که شهرهای کوچکتر نیز به خدمات درمانی دندانپزشکی نیاز دارند و عموما با کمبود دندانپزشک کاربلد مواجه می شوند.

دندانپزشکان می توانند در کلیه مراکز خدمات درمانی دولتی و خصوصی و بیمارستان ها مشغول به کار شوند. همچنین اقدام به تاسیس مطب دندانپزشکی کنند که بسیار در بین دندانپزشکان رواج دارد. بعضی افراد معتقدند با گسترش دانش جوامع به تدریج بهداشت دهان و دندان ارتقاء می یابد و احساس نیاز به دندانپزشکان کم می شود.

شاید این اتفاق در آینده ای نه چندان دور بیفتد اما تاکنون نیاز به دندانپزشکان همچنان وجود داشته است. درواقع دندانپزشکی علمی پویاست. اگر در گذشته مردم برای درمان بیماری های دهان و پوسیدگی دندان ها به مراکز دندانپزشکی مراجعه می کردند، امروز برای زیبایی بیشتر دندان ها به دندانپزشکی ها می روند.

البته در سال های اخیر بر تعداد مراکز آموزشی دندانپزشکی مثل دانشکده های دندانپزشکی دانشگاه های آزاد اسلامی افزوده شده است و بعضی افراد معتقدند بالا رفتن تعداد این مراکز باعث تربیت تعداد بیشتری از دندانپزشکان می شود و بازار کار دندانپزشکی اشباع می شود. در پاسخ به این تفکر باید گفت در هر حرفه ای مهارت بسیار اهمیت دارد و فرقی نمی کند چه تعداد دانشگاه به ارائه آن رشته می پردازند. کسی که مهارت های لازم را بتواند به خوبی بیاموزد، آینده خوبی در پیش دارد.

در شهرهای بزرگ تاسیس مطب بدون سابقه بسیار دشوار است اما در شهرهای کوچکتر وضعیت بهتر است. درواقع مردم در زمینه دندانپزشکی به سراغ دندانپزشکانی می روند که هم باسابقه باشند و هم آوازه نیک داشته باشند.

 

معرفی رشته دندانپزشکی – دوره تحصیل مقطع کارشناسی دندانپزشکی

دوره تحصیلی مقطع کارشناسی دندانپزشکی 5 ساله است و دانشجویان دندانپزشکی مجموعا 217 واحد را می گذرانند. دوره های تحصیلی مقطع کارشناسی دندانپزشکی عبارتند از؛

1. دوره عمومی و پایه

2. دوره تخصصی

 

دوره تحصیل مقطع کارشناسی دندانپزشکی – دوره عمومی و پایه کارشناسی دندانپزشکی

دوره عمومی و پایه مجموعا دو سال و چهار ترم به طول می انجامد و دانشجویان دندانپزشکی 22 واحد درس عمومی و 46 واحد درس تخصصی پاس خواهند کرد.

دروس پایه دوره دکتری دندانپزشکی عبارتند از؛

• بیوشیمی
•  فیزیولوژی‌ نظری‌
•  فیزیولوژی‌ عملی‌
• آناتومی
•  آمار پزشکی‌ و دندانپزشکی‌ و روش‌ تحقیق‌
•   بهداشت‌ عمومی‌
•  بافت‌ شناسی
•  ژنتیک انسانی‌
•  میکروب‌ شناسی
•  ایمنولوژی

دانشجویان رشته دندانپزشکی بعد از گذراندن دروس پایه باید در آزمون علوم پایه شرکت کنند و در صورت قبولی می توانند وارد دوره درس های تخصصی بشوند.

 

دوره تحصیل مقطع کارشناسی دندانپزشکی – دوره تخصصی و کارآموزی کارشناسی دندانپزشکی

دوره تخصصی بعد از گذراندن دوره عمومی و پایه آغاز می شود. در این دوره می بایست دانشجوی رشته دندانپزشکی 146 واحد را بگذراند.

دروس دوره تخصصی رشته دکتری عمومی دندانپزشکی عبارتند از؛

• آسیب‌شناسی فک و دهان
•  ارتودنسی
•  اندودنتیکس
•  پروتزهای ثابت و اکلوژن
•  پروتزهای متحرک و فک و صورت
•  پریودنتولوژی
•  ترمیمی و مواد دندانی
•  بیماری‌های دهان و دندان
•  جراحی دهان و فک و صورت
•  دندانپزشکی کودکان
•  رادیولوژی دهان و فک و صورت

بعد از گذراندن این دروس، دانشجویان رشته دندانپزشکی به کارورزی در مراکز درمانی و مطب های دندانپزشکی می روند.

 

 

 

معرفی رشته دندانپزشکی – طرح دوساله دندانپزشکی

فارغ التحصیلان دندانپزشکی نیز بعد از پایان تحصیل خود ملزم به گذراندن طرح دوساله دندانپزشکی در مناطق محروم هستند. در طرح دوساله دندانپزشکی، دندانپزشکان اجازه تاسیس مطب را ندارند و فقط می توانند در شیفت عصر نزد دندانپزشک دیگری مشغول به کار شوند و از این راه کسب درآمدی کنند. طرح دوساله دندانپزشکی برای کسانی که به سربازی نرفته اند، سربازی محسوب می شود و لازم نیست آن ها بعد از طرح به سربازی بروند. همچنین گذراندن طرح دندانپزشکی اجباری و غیرقابل خرید است.

 

چه کسانی از گذراندن طرح دندانپزشکی معاف می شوند؟

همه ی فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی دندانپزشکی موظف به گذراندن طرح دوساله رشته دندانپزشکی هستند و می بایست در مناطق محروم به ارائه خدمات دندانپزشکی به مردم آن منطقه بپردازند؛ با وجود این شرایطی وجود دارد که موجب معافیت بعضی از دانش آموخته‌گان از این طرح می شود شرایط معافیت از طرح دوساله دندانپزشکی عباتند از؛

• دانش آموختگانی که در دانشگاه های خارج از کشور تحصیلات خود را گذرانده اند یا با انتقالی در دانشگاه های داخل کشور تحصیل کرده اند و از مزایای ارز دولتی استفاده نکرده اند، در صورتی که دوره تکمیلی را در داخل کشور گذرانده باشند و شهریه مربوطه را پرداخته باشند، از طرح دوساله دندانپزشکی معاف هستند.
• بانوان متاهلی که قبل از تاریخ 1 آذر سال 1380 فارغ التحصیل شده اند.
• افرادی که در مقطع تحصیلی قبلی خود، گواهی معافیت از طرح را دریافت کرده باشند.
• فارغ التحصیلانی که مشکل حاد پزشکی دارند و شورای عالی پزشکی برای آن ها گواهی معافیت از طرح دوساله را صادر کرده باشد.
• افرادی که حداقل شش ماه به طور داوطلبانه در جبهه خدمت کرده اند، از گذراندن طرح دوساله دندانپزشکی معاف هستند.
• فارغ التحصیلان استعدادهای درخشان مثل برندگان مدال طلای المپیاد کشوری، نفرات اول تا سوم آزمون جامع علوم پایه، نفرات اول تا دهم کنکور سراسری گروه تجربی، نفرات اول تا سوم آزمون ورودی دستیاری تخصصی (به استثناء رشته داروسازی) از گذراندن طرح دوساله دندانپزشکی معاف هستند.

علاوه بر موارد بالا دانشگاه علوم پزشکی کشور نیز می تواند به بعضی افراد گواهی معافیت از طرح دوساله بدهد که عبارتند از؛

•   مادری که حضانت فرزند خود را بر عهده دارد.
•   آزادگان ، همسران و فرزندان آزادگان
•   فرزندان و همسران شهدا و مفقودین جنگ تحمیلی
•   تک فرزند خانواده
•   خواهر و برادر شهدا (تنها یک نفر از اعضای خانواده مجاز به استفاده از معافیت می باشد.)
•   جانباز بالای 25 درصد (خود داوطلب) و فرزند جانباز بالای 50 درصد و همسر جانباز بالای 70 درصد
•   افراد فارغ التحصیل در رشته های اجباری در صورت رسیدن به سن 45 سال
•   افرادی که به مدت 4 ماه در صف انتظار به کارگیری به سر می برند. فارغ التحصیلانی که بومی هستند و در رشته های غیر از پزشکی و دندانپزشکی تحصیل کرده اند ، در صورتی که علاوه بر این 4 ماه به صورت پیوسته در صف انتظار یک شهرستان در یک دانشگاه باشند و دانشگاه نیاز یا امکان به کارگیری آن ها را نداشته باشد ، از گذراندن طرح خود معاف می شوند.
•   سپری کردن خدمت نظام وظیفه برای آقایانی که دارای شرایط معافیت های خدمت نظام وظیفه می باشند.

معرفی مقطع کارشناسی رشته دندانپزشکی – تعهد به خدمت رشته دندانپزشکی

تعهد به خدمت یعنی چه؟

رشته های دارای تعهد خدمت رشته هایی هستند که دانشجویان درقبال تحصیل رایگان در آن رشته ها متعهد به خدمت می شوند و آن ها موظفند حداکثر سه برابر زمان تحصیل خود به ارائه خدمات درمانی در مناطق مختلف ازجمله مناطق محروم بپردازند.

شرایط تعهد به خدمت در رشته دندانپزشکی:

• هرساله 40 درصد ظرفیت پذیرش دانشگاه های روزانه و موسسات مناطق محروم به داوطلبان بومی اختصاص می یابد و در مقابل داوطلبان بومی متعهدند دوبرابر زمان تحصیل خود در مناطق محروم خدمت کنند.
• افرادی که با سهمیه منطقه 1 و 2 توانستند در رشته دندانپزشکی قبول شوند، باید متعهد شوند که دو برابر مدت دوره تحصیلی خود در هر یک از تقاط ایران به خدمت مشغول شوند. مدت زمان ارائه خدمات در مناطق محروم برای چنین افرادی کمتر از 5 سال نخواهد بود.
• دارندگان سهمیه منطقه 1، سهمیه ایثارگران، خانواده های شهدا و رزمندگان که در رشته دندانپزشکی قبول شده اند، به سبب استفاده از خدمات رایگان دانشگاه محل تحصیل  به اندازه مدت زمان تحصیل خود متعهد به ارائه خدمت هستند.

نکته: دانش آموختگان رشته دندانپزشکی دانشگاه های نوبت دوم (شبانه)، دانشگاه آزاد، پردیس خودگردان، و ظرفیت مازاد تعهد خدمت ندارد. همچنین دوره تعهد خدمت براساس نیاز سازمان ها ، ارگان ها و نهاد های انقلاب اسلامی و هم چنین ادارات دولتی است.

 

معرفی رشته دندانپزشکی – وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

فارغ التحصیلان رشته پزشکی عمومی دندانپزشکی می توانند بعد از اتمام دوره کارشناسی با شرکت در آزمون تخصص، در گرایش های زیر به ادامه تحصیل بپردازند و بعد از آن تحت عنوان متخصص شناخته می شوند.

گرایش های دندانپزشکی در مقاطع بالاتر عبارتند از؛

گرایش های دندانپزشکی – ارتودنتیکس

ارتودنتیکس یا متخصص ارتودنسی کسی است که به تصحیح روابط نامناسب فکی و دندانی، تنظیم و تصحیح روابط دندان ها و استخوان های سر و صورت می پردازد. درواقع هدف متخصص اتودنسی اصلاح ناهنجاری های دندانی و فک و صورت است. دوره تخصص ارتودنسی سه ساله است.

گرایش های دندانپزشکی – اندودنتیکس

تخصص اندودنتیکس یا متخصص درمان ریشه دندان وظیفه درمان مشکلات پیچیده دهان و دندان و جراحی ها را برعهده دارد.

گرایش های دندانپزشکی –پریودنتیکس

پریودنتیکس یا تخصص بیماری های لثه و بافت های نگهدارنده دندان تخصصی است که مربوط به تشخیص بیماری های لثه، گذاشتن ایمپلنت، عملکرد و زیبایی ساختار لثه است.

گرایش های دندانپزشکی – دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی

متخصصان دندان پزشکی این گرایش وظیفه ی ترمیم و بازسازی دندان های طبیعی و تامین زیبایی ظاهری دندان ها را دارند. درواقع می توان گفت ترمیم یا همان پر کردن تاج دندان حیطه اصلی فعالیت متخصص ترمیمی است.

گرایش های دندانپزشکی –  جراحی فک و دهان و صورت

متخصصان این گرایش جراحی های مختلف مربوط به فک و دهان و صورت در سطوح ساده و پیشرفته و عمیق را انجام می دهند؛ مانند جراحی دندان عقل نهفته و ...

گرایش های دندانپزشکی – دندانپزشکی کودکان

این گرایش به دندانپزشکان آموزش هایی برای درمان مشکلات دهان و دندان کودکان مثل ترمیم یا کشیدن دندان های شیری می دهد.

گرایش های دندانپزشکی – پروتزهای دندانی

همانطور که از نام این گرایش برمی آید، متخصصان پروتزهای دندانی بخش های دندانپزشکی مربوط به دندان های مصنوعی و پروتزهای دندانی را برعهده دارند. ح.زه فعالیت آن ها شامل ساخت و جایگذاری روکش‌های جایگزین فضاهای خالی یا روکش‌های تک دندان‌ها، روکش‌های زیبایی، دست دندان کامل متحرک یا سایر انواع دندان مصنوعی است.