گرایش های کارشناسی ارشد مجموعه شیمی
رشته شیمی در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش های زیر می باشد که در ادامه در جدول ذکر شده اند.
ظرفیت پذیرش و دانشگاه های کارشناسی ارشد مجموعه شیمی
جدول گرایش های مقطع کارشناسی ارشد رشته شیمی
شیمی آلی |
شیمی معدنی |
شیمی تجزیه |
شیمی فیزیک |
شیمی پلیمر |
نانو شیمی |
فیتو شیمی |
شیمی کاربردی |
آموزش شیمی |
شیمی دریا |
شیمی پیشرانه ها |
شیمی دارویی |
شیمی فناوری اسانس |
گرایش های کارشناسی ارشد مجموعه شیمی و بازار کار آن ها
برخی از گرایش ها کارشناسی ارشد شیمی و بازار کار آن ها به شرح زیر می باشد:
کارشناسی ارشد شیمی آلی
زمینهای است که از دیدگاه تکنولوژی اهمیتی فوقالعاده دارد. شیمی آلی شیمی رنگ و دارو، کاغذ و مرکب، رنگینه ها و پلاستیک ها، بنزین و لاستیک چرخ است. شیمی آلی، شیمی غذایی است که می خوریم و لباسی است که می پوشیم. از جمله فرصت های شغلی ممکن می توان برای افراد متخصص در این گرایش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سنتز ترکیبات آلی : کار درمراکز داروسازی و کمک به سنتز دارو و مواد آرایشی بهداشتی.
طیف سنجی آلی: کار در آزمایشگاه های شناسایی مواد شیمیایی کنترل کیفی.
صنایع شیمی آلی و پلیمر: ارتباط تنگاتنگی بین شیمی آلی و شیمی پلیمر وجود دارد. سنتز پلیمرهای جدید، اصلاح ساختار پلیمرها به منظور بهبود خواص آن ها و ایجاد خواص جدید برای کاربردهای خاص می تواند انگیزه ای برای کارخانجات و مراکز علمی برای استفاده از یک کارشناس ارشد شیمی آلی باشد.
سینتیک و مکانیزم واکنش های آلی: بسیاری از صنایع فعال شیمی به خصوص بخش های درگیر با پترشیمی و نفت شاخهای از شیمی آلی هستند که با بررسی مکانیسم واکنشها و سنتیک آنها میتوان اطلاعات ارزشمندی بدست آورد و برای ساخت کاتالیزورهای جدید و افزایش سرعت واکنش ها و نیز افزایش راندمان تولید از آنها استفاده کرد که این همه از تخصص های یک شیمیدان آلی است.
بیوشیمی: بیوشیمی بررسی شیمی سیستم های زیستی است. که ارتباط تنگاتنگی بین آن و شیمی آلی برقرار است. یکی دیگر از مراکز جذب شیمی دان آلی می تواند این مراکز باشد.
کارشناسی ارشد شیمی معدنی
فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد رشته شیمی معدنی در مراکز علمی و پژوهشی می توانند به بررسی کاتالیزورها، شیمی آلی، فلزی ،صنایع معدنی، مطالعات الکتروشیمیایی کمپلکس های معدنی و نانو ذرات بپردازند و نیز در صنایع مختلفی مانند استخراج مواد شیمیایی از منابع معدنی تولید انواع مواد شوینده ضدعفونی کننده پاک کننده و... مشغول به کار شوند.
کارشناسی ارشد شیمی تجزیه
کنترل کیفیت محصول
بیشتر صنایع تولیدی نیازمند به تولید با کیفیت یکنواخت هستند. برای کسب اطمینان از برآورده شدن این نیازمندی مواد اولیه و همچنین محصول نهایی تولید، مورد تجزیه های شیمیایی وسیعی قرار می گیرند.
نمایش و کنترل آلوده کننده ها
فلزات سنگین پسمانده های صنعتی و حشره کش های آلی کلردار، دو مشکل کاملا شناخته شده مربوط به ایجاد آلودگی هستند. به منظور ارزیابی چگونگی توزیع و عیار یک آلوده کننده در محیط، به یک روش تجزیهای حساس و صحیح نیاز است و در کنترل پساب های صنعتی، تجزیه شیمیایی روزمره حائز اهمیت است.
مطالعات پزشکی و بالینی
عیار عناصر و ترکیبات مختلف در مایعات بدن، شاخص های مهمی از بی نظمی های فیزیولوژیکی می باشند. محتوی قند بالا در ادرار که نشانهای از یک حالت دیابتی است و وجود سرب در خون، از شناخته ترین مثال ها در این زمینه می باشد. که همه به تجزیه کیفی و کمی نیاز دارند.
عیارگیری
از دیدگاه تجارتی در برخورد با مواد خام نظیر سنگ های معدنی، ارزش سنگ معدن، از روی فلز موجود در آن تعیین می شود. این موضوع مواد با عیار بالا را نیز غالبا شامل می شود؛ بطوری که حتی تفاوت کم در غلظت می تواند از نظر تجاری تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد. بنابراین یک روش تجزیه ای قابل اعتماد و صحیح از اهمیت اساسی برخوردار است.
کارشناسی ارشد شیمی فیزیک
در کشور ما بیشتر فرصت های شغلی شیمی فیزیک در مراکز پژوهشی و علمی است، که می تواند به تغییرات بسیار مهمی در صنایع مختلف شیمی منجر شود. با بررسی، تعیین سمت و سوی واکنش، تعادل در واکنش های شیمیایی و تعادلات فازی، تغییرات انرژی، الکتروشیمی و سینتیک شیمیایی (Chemical Kinetic)می توان صنایع مختلف شیمی را به سمتی هدایت کرد که بیشترین سود ممکن را بدست آورد و همچنین از اتلاف انرژی جلوگیری و راندمان تولید محصول را افزایش داد.
کارشناسی ارشد نانو شیمی
یکی از مشخصه های علم شیمی و مهندسی شیمی، شناخت علم مواد و مهندسی مواد است که در علوم محض، مطالعه و پژوهش و در مهندسی، تولید انبوه مورد نظر است. از دیدگاه شیمی دانان، گرایش های این رشته میتواند همان گرایش های شیمی آلی، معدنی، تجزیه و شیمی فیزیک باشد که در مقیاس نانو مطالعه و بررسی میگردد تا نتایج یافته های جدید خود را برای انبوه سازی در مورد خاص به مهندسان مربوطه ارائه کنند. از دیدگاه مهندسان شیمی، این گرایشها بسته به نوع نیازهای جامعه و توانایی بر آوردن آن نیازها می تواند به طور متفاوت دسته بندی شود. در ایران همان طور که اشاره شد، پتانسیل های خوبی در زمینه مطالعه پلیمر و رنگ و غیره وجود دارد. دانشجویان فارغ التحصیل این رشته می توانند در صنایع و مراکز به خصوص در بخش های تحقیق و توسعه ای که فارغ التحصیلان رشته شیمی و مهندسی شیمی را می پذیرند، مشغول به پژوهش شوند.
کارشناسی ارشد شیمی کاربردی
یکی از گرایش های شیمی میباشد که شامل دروس کاربردی شیمی در صنعت است. اگر چه در گرایش شیمی کابردی درس های تئوری شیمی نیز تدریس می شود اما تعداد واحدهای درسهای کاربردی در این گرایش بیشتر است و تعداد واحدهای درسهای تئوری آن کمتر از شیمی محض است.در شیمی کاربردی دروس ریاضی وفیزیک بسیاراهمیت دارد بطوری که به جرات میتوان گفت که ضعیف بودن در آن ها باعث شکست در این رشته میشود شیمی کاربردی در صنایع پتروشیمی و کنترل کیفیت وزارت دفاع ونیرو کاربرد دارد وخوشبختانه از رشته های است که در ان بیکاری وجود ندارد و حتی شخص می تواند تولید مواد شیمیایی را در کارگاهی کوچک وبا هزینه ای بسیار کم انجام دهد در ضمن تحصیل تا دکتری در دانشگاه های ایران مقدور می باشد در شیمی کاربردی نسبت به محض محاسبات نقش اساسی دارد و در شیمی کاربردی برای پیدا شدن شغل باید دروس عملی آزمایشگاه در سطح عالی باشد.
کارشناسی ارشد آموزش شیمی
به انگلیسی: (Chemistry education) اشاره به آموزشِ دانشِ شیمی در مدرسه و دانشگاه و افزایش آگاهی های همگانی در کاربردهای این دانش دارد. مهم ترین موضوعات مطرح در این شاخه درک چگونگی آموزش حرفه ای شیمی در راستای فراگیری دانشجویان و دانش آموزان، بهترین راه های آموزش شیمی و بهبود نتایج یادگیری با تغییر روش آموزشی به شمار میآیند.
نشریه ها و ژورنال های زیادی در این زمینه منتشر می گردند که Journal of Chemical Education ، Education in Chemistry و The Chemical Educator از معتبرترین آنها به شمار می روند.
کارشناسی ارشد شیمی دارویی
شیمی دارویی Medicinal Chemistry یا Pharmaceutical Chemistry نام شاخه ای از دانش بنیادین شیمی است که به بررسی و استفاده از ترکیبات شیمیایی با هدف درمان، در سیستم های زیستی می پردازد. این دانش از دانش های پایه در داروسازی به شمار می رود و بخش گسترده ای از داروها از مطالعات در این زمینه حاصل می شوند.
جدول زیرشاخه های شیمی دارویی در مقطع دکتری علوم پزشکی
شیمی آلی دارویی |
میانرشتهای از شیمی آلی و شیمی دارویی است که بیشتر بر سنتز داروهای آلی متمرکز است. |
شیمی معدنی دارویی |
میانرشتهای از شیمی معدنی و شیمی دارویی است که در آن با استفاده ازترکیبات فلزی مخصوصا فلزات واسطه، به درمان بیماریها پرداخته میشود. |
زیستشیمی دارویی |
میانرشتهای از زیستشیمی و شیمی دارویی است که به برهمکنشهای شیمیایی میان دارو و سیستم زیستی میپردازد. |
شیمیفیزیک دارویی |
میانرشتهای از شیمیفیزیک و شیمی دارویی است که به بررسی خواص فارماکوکنیتیکی و فارماکودینامیکی داروها میپردازد. |
شیمی سرطان |
میانرشتهای از سرطانشناسی و شیمی دارویی است که بر ساخت داروهای ضدسرطانی تمرکز دارد. |
کارشناسی ارشد فیتوشیمی
شیمی گیاهی را اصطلاحا فیتو شیمی می گویند. در این شاخه از شیمی به بررسی خواص شیمیایی و دارویی گیاهان مختلف می پردازند. در واقع شاخه ای از علم شیمی است که به مطالعه ترکیبات شیمیایی گیاهان مانند متابولیت های ثانویه گیاهی می پردازد. به بیانی دیگر می توان گفت که این علم با شیمی گیاهان دارویی طی سالیان بسیار زیاد ارتباط داشته است و ترکیبات گیاهی نقش بسزایی در صنعت داروسازی داشته اند. از روش های معمول در علم می توان به استخراج و جداسازی، تغلیظ، آنالیز و روش های کروماتوگرافی و الکتروفورز که باعث شناخت فرمول های دقیق ساختاری و مسیرهای بیوسنتزی می شود. شواهد فیتوشیمیایی از انواع شواهد و صفات مورد استفاده در طبقه بندی های فیلوژنتیکی هستند، به شکلی که در گونه های دارای نزدیکی و خویشاوندی با یکدیگر، ترکیبات مشابهی یافت می شود اما همیشه هم این گونه نیست.
کارشناسی ارشد شیمی پلیمر
شیمی پلیمر، شاخه ای از دانش شیمی است که در آن خواص شیمیایی و روش ساخت درشت مولکولها و پلیمرها مورد مطالعه قرار می گیرد. پلیمرها، از پلیمریزاسیون منومرها تشکیل می شوند. در شیمیِ بسپار، درجه پلیمریزاسیون، توزیع جرم مولی، تاکتیسیته، هم پار و بسیاری موضوعات دیگر مورد بررسی هستند. دانشجویان و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد این رشته می توانند در صنایع و مراکز که فارغ التحصیلان رشته شیمی و مهندسی شیمی را می پذیرند، مشغول به پژوهش شوند.