بازار کار ارشد رشته HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست)
واژه HSE مخفف شده واژه های health ،safety و environment به معنای سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد که به آن بهداشت حرفه ای نیز گفته می شود.
امروزه در سازمان ها و کسب وکارها، حفظ ایمنی کارگران در محیط کار ضروری است و در سالهای اخیر به یکی از مفاهیم مهم و ضروری تبدیل شده است و از آینده شغلی مناسبی نیز برخورداراست. کارشناس ایمنی با شناسایی خطر و ارائه راهکار پیشگیرانه، از حوادث جلوگیری کرده و باعث افزایش کار میشود. در ادامه به محیط های کاری این رشته برای آشنایی بیشتر شما اشاره میکنیم.
بازار کار رشته HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) - شرکتهای زیر مجموعه وزارت نفت و گاز
این مجموعه شرکت های مختلفی را در برمیگیرند از جمله شرکتهای پتروشیمی، پالایشگاه های گاز، پالایشگاه های نفت، شرکت های گاز استانی، شرکتهای خطوط لوله و مخابرات، مناطق پخش فرآوردههای نفتی، شرکتهای بهرهبرداری نفت و غیره. صنعت نفت و گاز به دلیل حساس بودن از نظر اقتصادی و همچنین پرخطر بودن میادین نفتی و گازی و اشتعال پذیری بالای مواد اولیه و تولیدی، HSE نقش پررنگی را در این صنعت دارد. کارشناس HSE در این مراکز باید موارد مختلفی را بسنجند از جمله: ارزیابی سلامتی کارکنان براساس وظایف محوله، کیفیت آب و غذا، سنجش استاندارد های امنیت میدانی، کنترل کیفیت هوا، بررسی استاندارد های اطفای حریق، بررسی امنیت کار با برق، بررسی کار در ارتفاع، بررسی تجهیزات ایمنی، بررسی گاز های گلخانه ای، بررسی مدیریت پسماندها و موارد دیگر.
بازار کار رشته HSE (سلامت، ایمنی، محیط زیست) - شرکت های زیرمجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران
این شرکت ها عبارتند از: شرکت های زیر مجموعه شرکت ملی فولاد ایران، شرکتهای زیرمجموعه شرکت ملی مس ایران، معادن زیرمجموعه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، سازمان مهندسی و عمران شهر، شرکت قطار شهری (مترو) برای اجرای طرحهای ایمیدرو مصوبههای لازم از نظر الزامات زیست محیطی، ایمنی و بهداشت اخذ میشود که این ها تحت نظر کارشناس HSE تایید میشود.
بسیاری از سازمان های دیگر از جمله شرکت های خودروسازی، شرکت های وزارت نیرو، و شرکت های تولیدی در کشور نیاز به متخصصین HSE دارند.
وظایف مسئول ایمنی در بازار کار
خدمات ایمنی: در این راستا کارشناسان باید ایمنی ساختمان، برق، ماشینآلات، داربست، حملونقل، ایمنی کار در ارتفاع، سیستم مجوز انجام کار، ایمنی گاز طبیعی را بسنجند.
خدمات فنی مهندسی: این خدمات بخش گسترده ای را در برمیگیرند که در ادامه به این موارد اشاره میکنیم؛ طراحی، اجرا و نظارت بر سیستمهای اعلام و اطفا حریق، طراحی، اجرا ونظارت بر سیستمهای تهویه صنعتی و تهویه مطبوع، ارزیابی ریسک، ارائه طرحهای مدیریت ریسک، انجام آنالیز شغلی، تامین و آموزش کلیه استانداردها و منابع اطلاعاتی و قانونی مورد نیاز، اجرای سیستم MSDS (برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی)، بازدید از کلیه تجهیزات برقی و مکانیکی و صدور گواهی سلامت (شامل تابلوهای برق، ژنراتورها،جرثقیل، خودرو، تجهیزات باربرداری و حمل بار ، مخازن نگهداری منابع پرتوزا و …)، استقرار سیستم Color Coding
خدمات بهداشتی: وظایف کارشناسان hse در این زمینه عبارتاست از: سنجش بهداشت در مواد غذایی، بهداشت فردی، بهداشت عمومی، آب و فاضلاب، مدیریت زباله، ضبط و ربط محل کار، نظم کارگاهی و کنترل حشرات و جوندگان
خدمات مهندسی محیط زیست: وظایف این بخش عبارت است از: ارزیابی زیست محیطی پروژه ها در راستای احداث و بهره برداری، ارزیابی زیست محیطی صنایع در راستای طرحهای توسعه، سنجش آلاینده های گازی و ذره ای از خروجی صنایع، سنجش آلاینده های گازی و ذره ای زیست محیطی در محیط شهری، ارزیابی میزان آلودگی شهرها نسبت به کلیه آلاینده ها و تعیین شاخص آلاینده غالب و …، سنجش آلاینده های زیست محیطی از خروجی وسایل نقلیه موتوری، اندازه گیری و تعیین کلیه پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و باکتریولوژیکی آبهای شرب، سطحی و زیرزمینی، مشاوره در مورد مخاطرات آلودگی های محیط زیست و شیوه های سالم نگهداشتن آن و مشاوره در مورد مهارتهای سبز نگهداشتن محیط زیست و حفظ فضای سبز شهری.
خدمات حقوقی: شرح این وظایف عبارتاست از: تهیه وتنظیم لوایح قانونی، تعیین علل بروز بیماریهای شغلی، مشاوره حقوقی در زمینه بهداشت ایمنی و محیط زیست و طب کار، ارائه مشاوره در زمینه حوادث ناشی از کار.
خدمات بازرگانی: در این زمینه کارشناسان وظیفه دارند تا: تدارک وتامین وسایل مورد نیاز – HSE، ارائه مشاوره در تعیین و انتخاب اقلام – HSE، تدارک وتامین تجهیزات اندازه گیری و نشانگری عوامل زیان آور را انجام دهند.
خدمات طب کار: در این نوع از خدمات کارشناس وظیفه دارد تا: تهیه و تدوین رویه های کاری جهت معاینات قبل از استخدام، دوره ای، خاص و …، برنامه ریزی و اجرای معاینات قبل از استخدام، دوره ای، خاص و …، تطبیق تواناییها و محدودیتهای کارگر با شرایط و ویژگیهای کار، پیشگیری از آسیب و ریزش نیروی انسانی از طریق بیماریابی زودرس و ارائه خدمات مشاوره ای به مدیریت در خصوص طب کار و جنبه های قانونی آن، را انجام دهد.
مهارت های لازم برای بازار کار HSE
اکثر کارشناسان ایمنی تحصیلات مرتبط با HSE دارند و در دانشگاه در رشته کارشناسی بهداشت و ایمنی یا رشتههای مرتبط مثل مهندسی، شیمی یا بیولوژی درسخواندهاند. فرد کارشناس به دلیل شغل حساسی که دارد باید از مهارت های مختلفی برخوردار باشد از جمله:
روابط عمومی قوی، مهارتهای نوشتاری و گفتاری قوی، توانایی حل مسئله و مدیریت بحران، مهارت و توانایی مدیریت و رهبری، مدیریت زمان و زمانبندی دقیق، قدرت تجزیهوتحلیل بالا، توجه، دقت و ریزبینی، مسئولیت پذیری، درک اجتماعی، وقت شناسی، پیگیری مسائل، نظارت درست، محاسبه قوی و ریسکی، شیوه درست آموزش.علاوه بر این موارد فرد کارشناس باید از مهارت های فردی و تخصصی رشته خود نیز برخوردار باشد.
چالش های محیط کاری HSE
در هر محیط کاری چالش هایی وجود دارد اما به دلیل ارتباط بالا کارشناسان HSE با صنایع و سنجش خطر کارشناسان سختی کار بیشتری دارند، این افراد با نظارت مستقیم مدیرعامل فعالیت میکنند، به همین دلیل با چالش بیشتری روبرو هستند. همچنین این افراد علاوه بر توجه به نکات ایمنی و رعایت آن در سازمان، آموزشهایی نیز باید برگزار کنند.
قوانین مربوط در این حیطه بسیار اهمیت دارند و مسئولیت بزرگی برای کارکنان این حرفه محسوب میشود که فشار روانی و استرسهای خودش را نیز دارد. همچنین کارشناسان باید عوامل مختلفی را بررسی کنند که هر کدام از آنها در صورت عدم رعایت ایمنی خطر آفرین است عواملی مثل:
عوامل زیان آور فیزیکی محیط کارشامل سروصدا، گرما و رطوبت، سرما، ارتعاش، فشار، روشنایی ، اشعهٔ مادون قرمز، اشعهٔ ماورائ بنفش، اشعههای یونیزان و الکتریسیته و یا عوامل زیان آورشیمیایی محیط کارمانندگازها، بخارات، دود ومه،گرد وغبار،اسیدهاوبازها، فلزات و...،عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کارشامل ویروسها، قارچها، انگلها، باکتریها و ... عوامل زیان آورمکانیکی محیط کار، شامل: پوزیشنهای نامناسب بدن حین کار، بلندکردن وحمل باربیش ازخدمجاز، سطوح کارشامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند و.. عوامل زیان آور روحی وروانی محیط کارمانند روابط کارگر با کارفرما، همکاران، زیردستان، تشویقها وتنبیه ها،ارتقاء شغلی، رضایت شغلی و...
حقوق و دستمزد کارشناسان HSE
دستمزد ارائه خدمات کارشناسان hse در قراردادهای پاره وقت، طبق نظر کمیته حقوق و دستمزد کانون سراسری انجمن های صنفی مسئولین حفاظت فنی، ایمنی و بهداشت کار کشور تعیین شده است که در ادامه به صورت جدول آن را مشاهده میکنید. قابل ذکر است با توجه به اینکه این مبالغ، حداقل دستمزد می باشد، ممکن است قرارداد هایی با توافق طرفین بالاتر از نرخ اعلامی باشند. در برخی از شرکت ها و کارگاه ها نیاز به کارشناس HSE تماموقت دارند که حقوق آنها طبق حقوق اعلامی وزارت کار در سال میباشد.
نکته قابل ذکری که وجود دارد این است که تعرفه و نرخ مصوب برای استانهای تهران، خوزستان، هرمزگان و بوشهر بدلیل تورم بالا و یا شرایط سخت آب و هوایی ۲۰ درصد بیشتر از جدول زیر خواهد بود.
